COP30 ZİRVESİNDE NELER KONUŞULACAK?

COP30: Amazon’un Kalbinde Küresel İklim Zirvesi

Değerli dostlar,

2025 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP30), 10-21 Kasım tarihleri arasında Brezilya'nın Amazon bölgesindeki Belém şehrinde düzenlenecek. Bu zirve, COP tarihinin Amazon'da gerçekleşecek ilk buluşması olacak ve bu yönüyle büyük bir sembolik ve stratejik anlam taşıyor.

Neden Belém, Neden Amazon?

COP30’un Amazon’da düzenlenmesi, dünyanın en büyük yağmur ormanlarının korunmasına yönelik küresel vurguyu daha da görünür kılmak amacı taşıyor. Bu tercihle, iklim krizinde ormanların ve yerli halkların önemi daha fazla gündeme taşınıyor.

🗓️ Zirve Takvimi

Zirvenin resmi oturumları 10-21 Kasım tarihleri arasında yapılacak. Devlet başkanlarının katıldığı açılış ve liderler oturumları ise 6-7 Kasım tarihlerinde gerçekleşecek.

🎯 COP30’un Ana Gündem Başlıkları

• Ulusal Katkı Beyanları (NDC’ler): Ülkelerin karbon azaltımı taahhütlerinin güncellenmesi ve uygulanabilirliğinin değerlendirilmesi.

• İklim Finansmanı: Gelişmekte olan ülkeler için büyük ölçekli iklim finansmanının mobilize edilmesi hedefleniyor.

• Ormanların Korunması: Tek tür ormanların dönüştürülmesi ve biyoçeşitliliği destekleyen projelerin yaygınlaştırılması ön planda olacak.

• İklim Adaleti ve Yerli Halkların Katılımı: Yerli halkların haklarının korunması ve karar alma süreçlerine katılımı, bu zirvede ayrı bir önem taşıyor.

Altyapı Hazırlıkları

Belém şehri, binlerce kişiyi ağırlayabilmek için yeni konaklama alanları ve ulaşım altyapısı geliştiriyor. Bununla birlikte, hazırlık sürecinde çevresel hassasiyetlerin gözetilmesi de kamuoyunun dikkatinde.

İklim Okulu’ndan Notlar

İklim Okulu olarak COP30 zirvesini yalnızca izlemekle kalmıyor; zirveden elde edilen bilgi ve gelişmeleri Türkiye’deki iklim politikalarına entegre etmeyi, eğitim müfredatımıza aktarmayı ve sürdürülebilir dönüşüm için ilham almayı hedefliyoruz.

Bu zirve, gençler için bir öğrenme fırsatı, yerel yönetimler için bir yol haritası, girişimciler için yeşil bir vizyon olabilir.

Almanya’dan Türkiye’ye İlham: Orman Adaptasyonu ve Karbon Dengeleme Projesi

ORMANLARDA YEŞİL DÖNÜŞÜM: ORMAN ADAPTASYON PROJESİ

Değerli dostlar,

İklim değişikliği sadece sıcaklık artışı değil; aynı zamanda toprağın, ormanların ve doğanın dengesinin bozulmasıdır. Avrupa ormanları bu değişimin en çok hissedildiği yerlerin başında geliyor.

Yalnızca Almanya’da 2018’den bu yana yarım milyondan fazla hektar orman yok oldu. Aşırı sıcaklar, kuraklık, fırtına ve böcek istilaları gibi sebepler, özellikle tek türden oluşan (monokültür) ormanları savunmasız bırakıyor.

İşte bu noktada Almanya'nın Thüringen bölgesindeki Schlegel Orman Adaptasyon Projesi, örnek alınacak bir uygulamaya dönüşüyor.

Projede Ne Yapılıyor?

🌲 Tek tip ladin ormanı dönüştürülüyor.

Pina Earth, %84’ü ladinden oluşan 471 hektarlık ormanı, çeşitli ve iklime dayanıklı türlerle yeniden düzenliyor. Göknar, kızıl ağaç, kayın, huş, kestane ve akçaağaç gibi farklı türlerle biyoçeşitlilik artırılıyor.

🌱 Genç ağaçların doğal büyümesi destekleniyor.

Ormanın kendini yenilemesi teşvik ediliyor.

🦌 Yaban hayatı dengeleniyor.

Hayvan popülasyonları korunarak orman ekosistemi güçlendiriliyor.

Bu dönüşümle birlikte 30 yıl içinde 27.000 tonun üzerinde karbondioksit atmosferden uzaklaştırılacak. Proje yalnızca karbon salımını azaltmıyor; biyoçeşitlilik, su kaynaklarının korunması ve toplum refahı gibi alanlara da doğrudan katkı sağlıyor.

Proje Hangi Hedeflere Katkı Sunuyor?

✅ Sağlıklı yaşam

✅ Nitelikli eğitim

✅ Temiz su ve sanitasyon

✅ Sorumlu üretim ve tüketim

✅ İklim eylemi

✅ Karasal yaşamın korunması

İklim Okulu'ndan Dersler

İklim Okulu olarak bu gibi projeleri yalnızca izlemiyor, onlardan ilham alıyor, öğreniyor ve kendi coğrafyamıza uyarlıyoruz.

📚 Bu projeler bize şunu öğretiyor:

• Ormanlar birer karbon yutağıdır,

• Biyoçeşitlilik iklim direnci için esastır,

• Yerel iklim eylemleri küresel mücadeleye destek verir.

Sizinle de Çalışabiliriz

Eğer siz de yerel orman alanlarınızda benzer projeler yapmak, karbon dengeleme stratejileri geliştirmek, iklim bilinci eğitimi vermek veya doğa tabanlı çözümler üretmek istiyorsanız, İklim Okulu sizinle iş birliğine hazır.

📬 www.iklimokulu.com

📧 iklimokulu@yandex.com

Süleyman ÇETİN

Çevre Yüksek Mühendisi – Proje Uzmanı – İklim Okulu Kurucusu

Dünyayı Şekillendiren Üç Makro Trend: Enerji, Gıda ve Sağlık

DEĞİŞEN DÜNYADA YÜKSELEN ÜÇ ANA DALGA: ENERJİ, GIDA VE SAĞLIK

Değerli dostlar,

Dünya artık eskisi gibi değil, bunu hepimiz hissediyoruz.

Fakat sadece olaylara değil, eğilimlere, yani trendlere bakarsak asıl değişimin nereden geldiğini görebiliriz.

Bu yüzyılın makro eğilimlerine baktığımızda üç büyük başlık hemen öne çıkıyor: enerji, gıda ve sağlık.

Bunlar artık sadece sektör değil, hayatta kalma başlıkları.

1. ENERJİ: YENİLENEBİLİR Mİ, ERİŞİLEBİLİR Mİ, GÜVENLİ Mİ?

Enerji artık sadece “üretim” değil, aynı zamanda jeopolitik bir koz, iktisadi bir kaldıraç, sosyal bir adalet meselesi hâline geldi.

Savaşlar, krizler, yaptırımlar gösterdi ki, fosil yakıt bağımlılığı, ülkeleri zayıflatıyor.

Bu yüzden dünya artık enerji bağımsızlığını konuşuyor.

Bu çağın en büyük sorusu şu:

"Enerji hem temiz, hem ulaşılabilir hem de güvenli olabilir mi?"

Cevap: Evet ama sadece vizyon ve yatırım ile.

2. GIDA: SADECE TOK TUTMAK DEĞİL, STRATEJİK GÜÇ

Pandemide gördük, savaşta tekrar hatırladık:

Gıda tedariki kırılgandır.

Ve gıda sadece sofrada değil, siyasette, dış politikada, göç dalgalarında belirleyici.

Bugün gıdayı konuşurken şunlara bakmamız gerekiyor:

• Tarımda enerji ve su verimliliği

• Gıda israfı ve kaybı

• Kentsel tarım, topraksız üretim modelleri

• Gıda güvenliği ve adil erişim

Unutmayalım ki gıda egemenliği, yeni yüzyılın en stratejik hamlesidir.

3. SAĞLIK: PANDEMİ BİTTİ AMA KIRILGANLIK DEVAM EDİYOR

Sağlık sistemleri, COVID-19 ile en büyük stres testini yaşadı.

Ve artık sağlık sadece hastane ile değil; çevreyle, gıdayla, şehir planlamasıyla konuşulmalı.

İklim değişikliği, su stresi, hava kirliliği, gıda güvenliği…

Hepsi halk sağlığına doğrudan etki ediyor.

Artık toplumlar “önleyici sağlık”, sağlıkta dijitalleşme, yeşil hastane” ve ekolojik tıp gibi kavramlara yatırım yapıyor.

Yani sağlık, sadece tedavi değil, yaşam tarzı hâline gelmeli.

SONUÇ OLARAK:

Enerji, gıda ve sağlık; 21. yüzyılın sadece gündemi değil, geleceği şekillendiren ana akımları.

Kim bu üç alanda erken hazırlık yaparsa,

Kim çözüm üreten iş modelleri geliştirirse,

Kim gençlerini bu konulara yönlendirirse…

İşte geleceğin güçlü toplumu da o olur.

Bizler, çevre mühendisleri olarak yalnızca teknik bilgiyle değil, vizyonla da konuşmalıyız.

Çünkü dünya sadece teknolojiyle değil, aynı zamanda doğru sorularla değişecek.

Süleyman ÇETİN

Çevre Yüksek Mühendisi ve Proje Uzmanı

İklim Değişikliği Hangi Sektörleri Etkileyecek?

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNDEN EN ÇOK ETKİLENECEK SEKTÖRLER: TARIM, SANAYİ, ULAŞTIRMA

Değerli dostlar,

İklim değişikliği bir doğa sorunu değil, bir sistem dönüşümüdür.

Ve bu dönüşüm, ilk olarak ekonomik yapı taşlarını zorlayacak:

Tarım, sanayi ve ulaştırma.

Bunlar yalnızca büyük sektörler değil, aynı zamanda birbirine bağımlı zincirin ilk halkalarıdır.

Bu halkalar dönüştükçe, dalga dalga tüm alt sektörler de değişime zorlanacak.

1. TARIM: TOPRAĞIN DİLİ DEĞİŞİYOR

Kuraklık, mevsim kaymaları, aşırı hava olayları ve toprak tuzlanması…

Tarım sektörü, iklim değişikliğinin en ön cephelerinden biri.

Verimli topraklar susuz kalıyor, bazı bölgelerde ekim takvimi baştan yazılıyor.

Bu dönüşüm:

• Sürdürülebilir sulama sistemlerini,

• İklime dayanıklı tohumları,

• Agroekolojik tarım uygulamalarını
  zorunlu kılacak.

Ve unutmayalım: Tarım sadece gıda değildir. Hayvancılık, tekstil, ilaç, kozmetik gibi onlarca alt sektör onunla birlikte şekil alır.

2. SANAYİ: KARBON AYAK İZİNİN YENİ TANIMI

İklim krizi, sanayinin üretim yapısına dokunmadan çözülmez.

Enerji yoğun sektörler, karbon salımında birincil kaynak.

AB’nin uygulamaya başladığı Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (CBAM) gibi uygulamalarla sanayi artık sadece maliyet değil, karbon bilançosuyla da rekabet edecek.

Bundan sonra:

• Atık ısı geri kazanımı,

• Enerji verimli üretim tesisleri,

• Yeşil bina ve ekipman dönüşümü
  zorunlu hâle gelecek.

Bu dönüşüm; kimya, çimento, çelik, plastik, tekstil, otomotiv gibi tüm alt sektörlere sirayet edecek.

3. ULAŞTIRMA: YOLLAR YEŞİL OLMAK ZORUNDA

Ulaştırma sektörü hâlâ küresel karbon salımının %25’inden fazlasını oluşturuyor.

İçten yanmalı motorlar, ağır taşıma filoları, deniz taşımacılığı, havayolu…

Hepsi radikal değişimle karşı karşıya.

Elektrikli araçlar, hidrojenli taşımacılık, akıllı şehir çözümleri, toplu taşıma yatırımları artık birer tercih değil, zorunluluktur.

Bu dönüşüm beraberinde akü teknolojisi, batarya geri dönüşümü, yazılım çözümleri gibi yepyeni alanları da büyütecek.

DALGA DALGA YAYILACAK DÖNÜŞÜM

Tarım, sanayi ve ulaştırma; birincil dönüşüm dalgasının merkezindedir.

Ancak bu dönüşüm:

• Ambalaj üretiminden gıdaya,

• Enerji dağıtımından inşaata,

• Lojistikten perakendeye kadar
  tüm ekonomik yapıyı etkileyecektir.

İklim değişikliği bir kriz değil, dönüşüm zorunluluğudur.

Ve bu dönüşümün sancılarını değil, fırsatlarını konuşmalıyız.

Süleyman ÇETİN

Çevre Yüksek Mühendisi – Proje Uzmanı – İklim Okulu Kurucusu

Yeşil Ev Projeleri: Doğayla Uyumlu ve Ekonomik Yaşam Alanları

Yeşil Ev Proje Paketi: Doğayla Uyumlu, Sade ve Erişilebilir Yaşam Alanları

Hazırlayan: Süleyman Çetin

Çevre Yüksek Mühendisi | İklim Okulu Kurucusu

Giriş

Sürekli büyüyen kentler, artan maliyetler ve iklim krizi... Bu sorunlara cevap veren bir yaşam modeli var: yeşil ve minimalist evler. Daha az tüketim, daha az atık, daha fazla verim ve daha sade bir yaşam.

İşte bu nedenle, doğaya zarar vermeyen, enerji verimli ve estetik yaşam alanları sunan Yeşil Ev Proje Paketini oluşturdum.

1. Örnek: "Basit Yaşam Evi" (25 m²)

• Tek katlı, ahşap yapı

• Güneş paneli sistemi (off-grid)

• Yağmur suyu toplama haznesi

• Kompost tuvalet

• Mini sebze bahçesi alanı

Kimler için?

• Tek yaşayanlar, emekliler, sıfırdan doğaya dönmek isteyenler
  

2. Örnek: "Aileye Uygun Yeşil Ev" (45 m²)

• 2 oda 1 salon

• Yeşil çatı uygulaması

• Doğal yızey kaplama ve yıl boyu havalandırma

• Gri su geri kazanımı

• Pasif güneş tasarımı ile enerji verimliliği

Kimler için?

• çocuklu aileler, kırsala taşanlar, doğa dostu ev hayali kuranlar

3. Örnek: "Modüler Yaşam Alanı" (12 m² x 3)

• Taşınabilir 3 modülden oluşan tasarım

• Döşeme altı yızey izolasyonu

• Minimalist iç plan (uyku + çalışma + oturma)

• Güneş enerji paneli ve batarya kutusu

Kimler için?

• öğrenciler, kamp alanları, bireysel atölye veya çalışma alanı isteyenler

Ek Bilgi: Yeşil Evlerde Kullanılabilecek Malzemeler

• Bambu parke

• Küreşel sertifikalı geri dönüştürülmüş izolasyon malzemeleri

• Kil ve kireç bazlı duvar boyaları

• Doğal taş ve ahşap uygulamaları

✅ Sunduğumuz Hizmetler

• Örnek ev planlarının sunulması

• Kendi arsanız için özel basit tasarım çalışması

• Danışmanlık: malzeme, iklim verisi uyumu, yerel mevzuat

• Fon bulma ve proje yazım desteği

İletişim

Bu tarz projelerle ilgileniyorsan veya kendi yaşam alanını doğayla uyumlu bir şekilde planlamak istiyorsan, benimle iletişime geçebilirsin:

e-posta: iklimokulu@yandex.com

web: www.iklimokulu.com

“Azla Daha Çok” Yaşam Mümkün.

Sen de bu dönüşümde yer almak istersen, İklim Okulu ile birlikte çalışalım!

Zirai Don Felaketi ve İklim Değişikliği Arasındaki Bağ Nedir?

Nisan ayının ortasında Türkiye'nin dört bir yanında yaşanan zirai don felaketi, yalnızca bir meteorolojik olay değil; iklim değişikliğinin tarıma ve gıda güvenliğine etkilerinin somut bir göstergesidir. 36 ilde meyve bahçeleri, bağlar ve tarım alanları don etkisiyle zarar gördü. Bu olay, artık “alışılmış” hava olaylarının dışında, mevsim dışı aşırı iklim olaylarının ülkemizde daha sık yaşanacağını gösteriyor.

Zirai Don Neden İklim Krizinin Belirtisidir?

İklim değişikliği, yalnızca sıcaklık artışlarından ibaret değildir. Aynı zamanda:

• Mevsim kaymaları,

• Aşırı soğuk ve sıcak dalgaları,

• Ani hava değişimleri,

• Uzun kuraklıkların ardından gelen ani yağışlar gibi birçok uç olayın yaşanma sıklığını ve şiddetini artırır.

Nisan ayında yaşanan don olayı, özellikle çiçeklenme ve tomurcuklanma dönemindeki bitkiler için son derece yıkıcıdır. Bu dönemde gelen bir soğuk hava, bir yıllık emeği ve geçimi bir gecede yok edebilir.

İklim Krizi: Üreticinin de Tüketicinin de Sorunu

Zirai donun etkilediği ürünler arasında kayısı, üzüm, fındık, narenciye, Antep fıstığı, karpuz, zeytin, çay, elma gibi Türkiye'nin hem iç tüketimi hem de ihracatı açısından önemli birçok kalem yer alıyor.

Bu da demek oluyor ki:

• Üretici zarar görüyor,

• Tüketici fiyat artışıyla karşılaşıyor,

• Ülke ekonomisi gıda enflasyonu baskısı altında kalıyor.

İklim Okulu’ndan Çağrı: Dirençli Tarım İçin Eğitime ve Dayanışmaya İhtiyacımız Var

İklim Okulu olarak biz, bu olayları sadece “doğal afet” olarak görmek yerine, iklim bilincini artırmak, tarımda uyum politikalarını yaygınlaştırmak ve yerel düzeyde çözüm üretmek için çalışıyoruz.

• Tarım alanında iklim risk yönetimi eğitimi,

• Zirai iklim tahminleri ve erken uyarı sistemlerinin kullanımı,

• Yerel yönetimlerle SECAP (Sürdürülebilir Enerji ve İklim Eylem Planı) hazırlıkları,

• Ve gençleri bu sürece dahil edecek iklim okuryazarlığı çalışmaları bizim önceliklerimiz arasında.

Çözüm: Daha Dayanıklı Tarım, Daha Bilinçli Toplum

Zirai don gibi afetlerin etkisini azaltmak için;

• Tarım sigortalarının yaygınlaştırılması,

• Uyum odaklı tarım yöntemleri,

• Doğru tür seçimi ve agroekolojik yaklaşımlar
  gibi politikalarla iklim değişikliğine karşı tarım sektöründe dayanıklılığı artırmalıyız.

İklim değişikliği sadece bir doğa meselesi değil; gıdanın, geçimin ve geleceğimizin meselesidir.

Ve bu yüzden, iklim okulu gibi yapılar, sadece bilgi vermekle kalmaz; farkındalığı eyleme dönüştüren toplulukları inşa eder.

İklim Değişikliğinde Ne Durumdayız? Enerji ve Sürdürülebilirlik Göstergeleri

 

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNDE NE DURUMDAYIZ? ENERJİ VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK PERSPEKTİFİ

Değerli dostlar,

İklim değişikliği artık bilimsel bir tartışma değil; jeopolitik, ekonomik ve sosyal bir gerçekliktir.

Ve biz bu gerçekliğin tam ortasındayız.

Günümüzde iklim krizinin iki temel ekseni var:

1. Enerji dönüşümü

2. Sürdürülebilirlik uygulamaları

Peki bu iki alanda gerçekten ne durumdayız?

1. ENERJİDE NE KADAR YEŞİLİZ?

Dünya enerji sistemi hâlâ büyük ölçüde fosil yakıtlara bağımlı.

Kömür, petrol ve doğalgaz hâlâ küresel enerji tüketiminin %77’sini oluşturuyor.

Ancak sevindirici bir gelişme var: Yenilenebilir enerji yatırımları tarihte ilk kez fosil yakıtları geçti.

• 2023’te dünya genelinde elektrik üretiminin %30’u yenilenebilir kaynaklardan geldi.

• Güneş enerjisi kurulumları rekor kırdı.

• Türkiye dahil birçok ülke çatı GES sistemleri, rüzgar santralleri ve enerji kooperatifleri kurmaya başladı.

• Batarya ve hidrojen teknolojileri hızla gelişiyor.

Ancak sorun şu: Bu değişim çok yavaş ilerliyor.

Bilim insanlarına göre küresel sıcaklık artışını 1.5°C’de tutmak için dönüşümün şu anki hızdan 3 kat daha hızlı olması gerekiyor.

2. SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK GÜNDELİĞE GİRDİ Mİ?

Sürdürülebilirlik artık sadece bir “etiket” değil, bir yaşam ve üretim modeli.

• Avrupa Yeşil Mutabakatı,

• Net Sıfır Karbon hedefleri,

• Döngüsel ekonomi uygulamaları,

• Karbon ayak izi ölçüm zorunlulukları
  kurumları, şehirleri ve bireyleri yeni bir ekonomik düzene zorluyor.

Ama hâlâ büyük bir açık var:

Sürdürülebilirlik hâlâ gerçek anlamda tabana yayılmış değil.

Pek çok şirket yalnızca yeşil pazarlama (greenwashing) ile görünürlük sağlıyor.

Oysa sürdürülebilirlik demek:

• Gereksiz tüketimin azaltılması,

• Atığın kaynağında önlenmesi,

• Enerji, su ve malzeme verimliliğinin artırılması,

• Yerel üretim ve yerel çözümlerin teşvik edilmesi demektir.

NEREDEYİZ VE NE YAPMALIYIZ?

Neredeyiz?

Kritik eşiği geçmek üzereyiz. İyimser senaryolar ancak hızla harekete geçersek gerçek olur.

Ne yapmalıyız?

• Enerji verimliliğini öncelemeliyiz.

• Her kurum, kendi karbon ayak izini bilmeli ve raporlamalı.

• Belediyeler, SECAP planları hazırlamalı.

• Tarımda, üretimde ve ulaşımda iklim dostu çözümler yaygınlaştırılmalı.

• Birey olarak tüketim alışkanlıklarımızı gözden geçirmeliyiz.

Ve en önemlisi: Farkındalık yetmez, değişim gerekir.

Süleyman ÇETİN

Çevre Yüksek Mühendisi – Proje Uzmanı – İklim Okulu Kurucusu