.png)
.png)
A
Adaptasyon (Uyum): İklim değişikliğinin mevcut ve gelecekteki etkilerine karşı hazırlıklı olmak ve etkilerini en aza indirmek amacıyla alınan önlemler.
Akifer: Yeraltında su içeren ve bu suyu taşıyan geçirgen jeolojik oluşumlardır.
Arazi Tahribatı: Toprağın verimliliğini kaybetmesi, erozyon, çölleşme veya yanlış arazi kullanımı sonucu bozulması.
Atık Su: Evsel, endüstriyel ve tarımsal faaliyetlerden çıkan kullanılmış sudur.
Atık Su Arıtımı (Su Islahı): Atık suların yeniden kullanılabilir hale gelmesi için uygulanan fiziksel, kimyasal ve biyolojik işlemler bütünü.
Avrupa Yeşil Mutabakatı (European Green Deal): Avrupa Birliği’nin 2050 yılına kadar karbon nötr olma hedefi doğrultusunda geliştirdiği sürdürülebilir kalkınma stratejisi.
B
Belediye Su Kullanımı: Şehir ve kasabalarda içme, temizlik ve kamu hizmetleri için kullanılan sudur.
Biyoçeşitlilik: Belirli bir ekosistem, bölge ya da tüm dünyada bulunan canlı türlerinin çeşitliliği.
Biyoçeşitlilik Kaybı: Canlı türlerinin iklim değişikliği, kirlilik, habitat kaybı gibi nedenlerle azalması veya yok olması.
Biyogaz Tesisi: Organik atıklardan biyolojik süreçlerle gaz (biyometan) üreten tesislerdir.
Bluefluencer: Mavi ekonomi, deniz ve su ekosistemlerinin korunması konularında içerik üreten veya farkındalık oluşturan kişiler.
C
Çekilme: Kullanım amacıyla yer altı veya yüzey sularından suyun alınması işlemi.
Çevre Etiği: İnsanların doğaya ve çevreye karşı ahlaki sorumluluklarını inceleyen etik dalıdır.
Çevre Hakkı: Her bireyin sağlıklı, dengeli ve sürdürülebilir bir çevrede yaşama hakkı.
Çevresel Adalet: Çevresel etkilerin toplumsal gruplar arasında adil bir şekilde dağılmasını amaçlayan yaklaşımdır.
Çölleşme: İklim değişikliği ve insan faaliyetleri nedeniyle toprağın verimliliğini kaybederek çölleşmeye yüz tutması.
D
Doğrudan İçilebilir Yeniden Kullanım: Yüksek düzeyde arıtılmış suyun doğrudan içme suyu sistemlerine verilmesi.
Dolaylı İçilebilir Yeniden Kullanım: Arıtılmış atık suyun önce yer altı suyu ya da rezervuar gibi doğal ortamlarda bekletilip karıştırılarak içme suyu kaynağına dönüştürülmesi.
Doğa Temelli Çözümler: İklim değişikliğiyle mücadelede doğanın sunduğu çözümlerden (ormanlar, sulak alanlar gibi) yararlanılması.
E
Eko-anksiyete: İklim değişikliği ve çevresel sorunlara bağlı olarak gelişen kaygı, korku ve çaresizlik hissi.
Eko-verimlilik: Ekonomik üretim süreçlerinde çevresel etkilerin en aza indirildiği verimlilik anlayışıdır.
Endüstriyel Su Kullanımı: Sanayi süreçlerinde soğutma, üretim, temizlik gibi amaçlarla kullanılan sudur.
Enerji Dönüşümü: Fosil yakıtlardan yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş sürecidir.
Enerji Verimliliği: Aynı hizmet veya ürün üretiminde daha az enerji kullanılmasıdır.
Entegre Su Yönetimi: Su, toprak ve doğal kaynakların sürdürülebilir, koordineli ve eşgüdümlü yönetimidir.
Erozyon: Toprak yüzeyinin su, rüzgâr veya insan faaliyetleriyle aşındırılarak taşınması.
F
Faydalı Kullanımlar: Suyun insanlar tarafından doğrudan veya dolaylı olarak kullanıldığı (belediye, tarım, endüstri, rekreasyon gibi) tüm alanlardır.
G
Geri Dönüş Akışı: Kullanıldıktan sonra yüzey veya yer altı su kaynaklarına dönen sudur.
Geri Kazanılmış Su: Atık suların arıtılarak yeniden kullanılabilir hâle getirilmiş hâlidir.
Geri Dönüştürülmüş Su: Arıtma işlemlerinden geçerek tekrar kullanım için uygun hâle gelen sudur.
Greenfluencer: Sürdürülebilirlik ve çevre konularında etkileyici içerikler üreten, toplumda farkındalık oluşturan kişi.
Greenwashing (Yeşil Badana): Şirketlerin çevre dostu görünmek için yanıltıcı veya yüzeysel pazarlama yapması.
H
Havza: Bir dere, göl veya denize akan suların toplandığı toprak parçasıdır.
Hidroelektrik Santrali (HES): Su gücünden elektrik üretimi yapan tesislerdir.
İ
İçilebilir Su: İnsan tüketimi için güvenli ve sağlığa zararsız nitelikteki sudur.
İçilmeyen Yeniden Kullanım: Arıtılmış suyun içme dışında tarımsal, endüstriyel ya da peyzaj amaçlı kullanılması.
İklim Adaptasyonu: Toplumların ve ekosistemlerin iklim değişikliğine karşı daha dayanıklı hâle getirilmesi süreci.
İklim Adaleti: İklim krizinden en az sorumlu olanların en çok etkilenmesini ele alan sosyal ve etik bir yaklaşımdır.
İklim Değişikliği: Uzun dönemli sıcaklık, yağış ve rüzgar desenlerindeki kalıcı değişikliktir.
İklim Değişikliği Farkındalığı: Toplumda iklim değişikliğinin etkileri ve çözümleri hakkında bilgi düzeyinin artırılması.
İklim Değişikliği Uzmanlığı: İklim bilimi, politika ve çözüm üretme konularında uzmanlaşmış kişilerce yürütülen mesleki alan.
İklim Eğitimi: İklim bilinci, sürdürülebilir davranışlar ve toplumsal dönüşüm için verilen eğitimlerdir.
İklim Finansmanı: İklim krizine karşı projelerin desteklenmesi amacıyla sağlanan fon ve yatırım kaynaklarıdır.
İklim Göçü: İklim değişikliği nedeniyle yaşadığı yeri terk etmek zorunda kalan birey veya topluluklar.
İklim Hukuku: İklim değişikliğiyle mücadelede ulusal ve uluslararası düzeyde düzenleyici hukuk alanıdır.
İklim Krizi: Küresel ısınmanın yol açtığı sosyal, ekonomik ve çevresel acil tehditleri ifade eder.
İklim Politikaları: Devletlerin iklim değişikliğiyle mücadele için benimsediği yasa, düzenleme ve stratejilerdir.
İklim Savunuculuğu: İklim değişikliğine karşı aktif kampanyalar yürüten, farkındalık oluşturan kişilerin ve grupların çabalarıdır.
K
Karbon Ayak İzi: Bir kişinin, kurumun veya etkinliğin doğrudan ya da dolaylı olarak atmosfere saldığı toplam sera gazı miktarıdır.
Karbon Denkleştirme: Bir birey ya da kurumun neden olduğu emisyonları, başka bir yerde yapılan azaltım çalışmalarıyla dengelemeye yönelik uygulamalardır.
Karbon Kredisi: Sera gazı emisyonunu azaltan veya önleyen projelerle elde edilen ve karbon piyasalarında alınıp satılabilen haklardır.
Karbon Marketi: Karbon emisyonlarının ticaretinin yapıldığı, karbon kredilerinin alınıp satıldığı piyasa sistemidir.
Karbon Nötr: Bir kişinin ya da kuruluşun saldığı sera gazı kadarını dengeleyerek net emisyonunun sıfır olmasıdır.
Karbon Ticareti: Belirli sınırlar içindeki karbon emisyon haklarının alınıp satılması sistemidir.
Kuraklık: Uzun süreli yağış eksikliği nedeniyle oluşan su kıtlığı durumudur.
M
Mavi Büyüme: Deniz ve okyanus kaynaklarını ekonomik kalkınma ile uyumlu şekilde sürdürülebilir kullanmayı hedefleyen stratejidir.
Mavi Ekonomi: Deniz ve su ekosistemlerinin ekonomik değerini sürdürülebilir kalkınma ilkeleriyle bütünleştiren modeldir.
Mavi Girişimcilik: Okyanus ve deniz kaynaklı çevre dostu ekonomik girişimlerdir.
Mitigasyon (Azaltım): Sera gazı salımlarını azaltmak veya emilim yoluyla ortadan kaldırmak için yapılan çalışmaların tümüdür.
N
Net Karbon Sıfır: Bir kuruluşun saldığı tüm sera gazlarının, karbon dengeleme gibi yollarla sıfıra indirgenmesi durumudur.
O
Ormansızlaşma: Orman alanlarının tarım, yerleşim ya da sanayi gibi başka kullanım amaçlarıyla tahrip edilmesi veya yok edilmesidir.
P
Peyzaj Sulama: Park, bahçe, okul bahçesi, golf sahası gibi alanların sulanması için yapılan uygulamalardır.
Pusulasız Yön Bulma: Doğada teknolojik araçlar olmadan, güneş, yıldız, ağaç ve doğa işaretleri ile yön tayin etme becerisidir.
R
Risk ve Savunmasızlık Değerlendirmesi (RVA): Bir bölgenin iklim değişikliğine karşı ne kadar risk altında olduğunu ve hangi alanlarda savunmasız olduğunu belirlemeye yönelik analiz sürecidir.
S
SECAP (Sürdürülebilir Enerji ve İklim Eylem Planı): Belediyeler ve yerel yönetimlerin enerji tüketimini ve iklim etkilerini azaltmak için hazırladığı kapsamlı plan.
Sera Etkisi: Karbon dioksit, metan gibi gazların atmosferde birikerek güneşten gelen ısının dışarı çıkmasını engellemesiyle dünyanın ısınmasına neden olan doğal süreç.
Sera Gazları: Atmosferde birikerek küresel ısınmaya neden olan gazlardır. (CO₂, CH₄, N₂O, F-gazları)
Sıfır Atık: Atıkların en aza indirildiği, geri dönüşüm ve yeniden kullanımın önceliklendirildiği çevre dostu atık yönetim yaklaşımı.
Su ve Atık Su Yönetimi: Kullanılmış suyun arıtılması, yeniden kullanılması ve su kaynaklarının sürdürülebilir şekilde yönetilmesi.
Su Islahı: Atık suların geri kazanımı için yapılan arıtma ve düzenleme çalışmaları.
Su Yönetimi: Su kaynaklarının miktar ve kalite açısından etkin ve sürdürülebilir şekilde yönetilmesi.
T
Tarımda Su Kullanımı: Bitkisel üretim ve hayvancılık için yapılan sulama ve su temini faaliyetleridir.
Terleme - Transpirasyon: Bitkilerin yapraklarından su buharının atmosfere geçişi sürecidir.
Tüketim Amaçlı Kullanım: Kullanılan suyun buharlaşması, ekinlerde emilmesi veya sistemden çıkması gibi nedenlerle tekrar geri kazanılamadığı kullanım biçimidir.
U
Uyum Planları: İklim değişikliğine karşı toplumsal, kurumsal ya da ekolojik düzeyde alınan sistematik önlemler bütünüdür.
V
Verimli Su Kullanımı: Su kaynaklarının ihtiyaç kadar, bilinçli ve israf edilmeden kullanılmasıdır.
Y
Yeraltı Suyu: Yerin altında, suya doygun toprak veya kaya katmanlarında birikmiş sudur.
Yeraltı Suyu Beslemesi: Yeraltı su kaynaklarının doğal ya da yapay yollarla tekrar dolması sürecidir.
Yeşil Badana (Greenwashing): Çevre dostu görünme çabasıyla yapılan yanıltıcı tanıtım ve pazarlama faaliyetleri.
Yeşil Büyüme: Ekonomik büyümenin, çevre üzerindeki etkiler azaltılarak sürdürülebilir hâle getirilmesi.
Yeşil Ekonomi: Düşük karbonlu, kaynak verimli ve kapsayıcı ekonomik gelişmeyi destekleyen modeldir.
Yeşil Girişimcilik: Çevreyi koruyan, sürdürülebilir ürün ve hizmetler geliştiren iş fikirleri ve uygulamaları.
iklim okulu, savunuculuk, eğitim ve danışmanlık yapan örnek bir yeşil tekno-girişim modelidir.
Mega Menu