Çocuklara İklim Bilinci Kazandıran Pedagojik Model: İklim Okulu Yaklaşımı

İKLİM OKULU YAKLAŞIMI: GELECEĞİ İNŞA EDEN YENİ BİR PEDAGOJİK MODEL

1. MODELİN TEMEL FELSEFESİ

İklim Okulu Yaklaşımı, çağdaş pedagojilerin deneyimlerinden beslenen ancak iklim krizine ve çevresel yıkımlara karşı çözüm üretmeyi eğitim modelinin merkezine alan yenilikçi bir eğitim anlayışıdır. Bu model; çocukların doğaya duyarlı, çevre bilinci gelişmiş, afetlere karşı dirençli, sürdürülebilir yaşam kültürünü içselleştirmiş bireyler olarak yetişmesini hedefler.

Modelin çıkış noktası, insanlığın karşı karşıya olduğu iklimsel tehditleri sadece bilimsel bilgilerle değil, aynı zamanda pedagojik bir altyapıyla çözebileceği inancıdır. Bu nedenle model, iklim değişikliğine adaptasyon, çevresel sürdürülebilirlik ve ekolojik yaşam bilgisi gibi alanları birleştirir.

2. MODELİN YAPISI: HİBRİT DOĞA-SINIF EĞİTİMİ

İklim Okulu Yaklaşımı, Forest School yani orman okulu modelinin doğayla temas eden yönlerini; Montessori’nin sınıf içi materyal temelli yapılandırılmış öğrenme felsefesiyle birleştirir. Bu nedenle modelin yapısı hibrit olarak tanımlanabilir:

• Doğada Öğrenme (Orman Modülü): Havanın ve çevrenin uygun olduğu günlerde çocuklar doğal alanlarda öğrenme etkinliklerine katılır. Ekosistem gözlemleri, bitki yetiştiriciliği, toprak ve hava deneyleri yapılır.

• Sınıf İçinde Doğal Yaşam (Kapalı Alan Modülü): Yoğun yağmur, aşırı sıcak ya da soğuk havalarda ise Montessori’den ilham alan, doğal malzemelerle zenginleştirilmiş bir sınıf ortamında eğitim sürer. Toprak, taş, su, odun, tohum gibi doğaya ait materyaller öğrenme nesnesi olur.

• Kriz Simülasyonları: Çocuklar, doğa temelli afet senaryoları eşliğinde karar alma, empati kurma, toplulukla hareket etme gibi beceriler geliştirir. (Kuraklıkta yaşam, selden korunma gibi).

• İklim Gözlem Günlükleri: Her çocuk, hava olaylarını, doğadaki değişimleri ve kendi çevresel davranışlarını yazdığı bir günlük tutar.

• Katmanlı Eğitim Planı: Müfredat 3 yaş grubunda farklı derinliklerde işlenir: Erken çocukluk (3-6), ilk çocukluk (7-10), geç çocukluk (11-14).

3. DİĞER YAKLAŞIMLARLA KARŞILAŞTIRMA

Yaklaşım	Doğa Temelli	Sınıf İçeriği	Duyusal Materyal	İklim Odaklılık	Uygulama Alanı
Montessori	❌	✅	✅	❌	Sınıf içi
Waldorf	✅	✅	✅	❌	Hem sınıf hem doğa
Reggio Emilia	✅	✅	✅	❌	Çocuk merkezli, proje temelli
Forest School	✅	❌	❌	❌	Doğa dış mekân
İklim Okulu Yaklaşımı	✅	✅	✅	✅	Hibrit doğa ve sınıf

4. ÜSTÜNLÜKLERİ

• İklim Krizi Odaklı İlk Eğitim Modeli: Doğa eğitiminin ötesinde, iklim risklerini merkeze alan tek modeldir.

• Hibrit Yapısı: Ne tamamen dışarıda ne tamamen içeride – çevresel şartlara uygun, esnek ve sağlık dostu bir sistem sunar.

• Yerel Ekosistem Uyumu: Her bölgenin iklim koşullarına uygun müfredat farklılaşmasına izin verir.

• Afetlere Karşı Hazırlık: Simülasyonlar ve uygulamalı öğrenmelerle afetlerde davranış geliştirme kapasitesi kazandırır.

• Hak Temelli Yaklaşım: Ekolojik adalet, kuşaklar arası sorumluluk, canlı hakları gibi etik alanlara değinir.

5. ZAFİYETLERİ VE GELİŞİME AÇIK ALANLAR

• Öğretici Eğitimi: Mevcut öğretmen yetiştirme programları bu modeli destekleyecek yeterlilikte değildir. İklim pedagojisi eğitimi gereklidir.

• Müfredat Entegrasyonu: Mevcut ulusal müfredatla entegrasyon konusunda yasal zemine ihtiyaç duyulabilir.

• Malzeme Erişimi: Doğal ve sürdürülebilir materyallerin temini, özellikle dezavantajlı bölgelerde zorlayıcı olabilir.

6. İLERİYE DÖNÜK GELİŞTİRME ALANLARI

• İklim Okulu Sertifika Programları: Öğretmenlere özel sertifika modülleri geliştirilmelidir.

• Akademik Takip ve Değerlendirme: Modelin pedagojik etkilerini ölçmek için bağımsız akademik kurumlarca izleme yapılmalıdır.

• Topluluk Destekli Öğrenme: Köylerde, mahallelerde iklim okulu uydu sınıfları kurulabilir.

• Mobil İklim Sınıfları: Gezici doğa sınıfları ile şehirde binalar içinde yaşayan çocuklara ulaşılabilir.
  

İKLİM OKULU MÜFREDATI

Hedef Grup: 7–14 yaş grubu öğrenciler

Süre: Yıllık plan 

1. DOĞA VE TARIM BECERİLERİ

Kazanımlar:

• Öğrenci, mevsimlere göre ekim-dikim zamanlarını ayırt eder.

• Yerel tohumları tanır, geleneksel yöntemlerle çimlendirme ve ekim yapar.

• Buğdayın tarladan ekmeğe yolculuğunu deneyimler.

• İlkel yöntemlerle un elde etme ve ekmek pişirme süreçlerini uygular.

Etkinlikler:

• Toprak işleme ve çapalama

• Mevsimlik sebze ve tahıl dikimi

• Hasat ve ürün işleme atölyeleri

• Köy fırınında ekmek pişirme

2. İKLİM KRİZLERİNE KARŞI HAZIRLIK VE AFET BİLİNCİ

Kazanımlar:

• Öğrenci, farklı iklim olaylarını ve etkilerini tanır (sel, kuraklık, fırtına, dolu, sıcak hava dalgaları vb.).

• Kriz anında güvenli davranış biçimlerini uygular.

• Sahil şehirleri, dağ köyleri gibi farklı coğrafi alanlarda yaşanabilecek riskleri analiz eder.

Etkinlikler:

• Afet simülasyonları (çadır kurma, yangın tatbikatı vb.)

• Güvenli alan belirleme çalışmaları

• İklim senaryoları üzerinden karar verme atölyesi

3. ENERJİ VE TEKNOLOJİK DÖNÜŞÜM

Kazanımlar:

• Öğrenci, güneş ve rüzgar enerjisinin kullanımını kavrar.

• Basit düzeneklerle enerji üretme uygulamaları yapar (örneğin güneş fırını, mini rüzgar türbini).

• Elektriksiz ortamlarda yaşamak için gerekli bilgi ve becerileri edinir.

Etkinlikler:

• Güneş paneli ile telefon şarj etme deneyi

• Rüzgar enerjisiyle su çekme düzeneği kurma

• Düşük teknolojili yaşam örnekleriyle kamp yapma

4. HAYVANCILIK VE DOĞAL YAŞAM BİLGİSİ

Kazanımlar:

• Temel hayvan bakımı hakkında bilgi sahibi olur (keçi, tavuk, koyun vb.).

• Süt sağımı ve işlenmesi (peynir, yoğurt yapımı) gibi becerileri uygular.

• Hayvanlarla etkileşimde doğal dengeyi korumayı öğrenir.

Etkinlikler:

• Küçükbaş hayvan bakımına katılım

• Süt ürünleri atölyesi

• Hayvan hakları ve sorumlu davranış eğitimi

5. TOPLULUKTA YAŞAM VE EKOLOJİK AHLAK

Kazanımlar:

• Grup çalışması ve doğa içinde iş bölümü yapma becerisi kazanır.

• Yerel halkla iş birliği yaparak kırsal yaşam bilgisi edinir.

• Tüketimden üretime geçiş felsefesiyle doğal kaynakları koruma alışkanlığı geliştirir.

Etkinlikler:

• Ortak bahçe düzenlemesi

• Ekolojik oyunlar ve hikâyeler

• Paylaşım ve takas günü

6. EKOLOJİK TASARIM VE YENİDEN KULLANIM

Kazanımlar:

• Atıkları ayrıştırır ve geri/ileri dönüşüm yöntemlerini uygular.

• Doğal malzemelerle barınak, oyuncak, kırtasiye gibi araçlar tasarlar.

• İklime dayanıklı barınma yöntemlerini öğrenir.

Etkinlikler:

• Kompost yapımı

• Doğal malzeme ile inşa (çamur ev modeli, taş duvar örme)

• Sıfır atık günü uygulaması

GENEL YILSONU DEĞERLENDİRME

• Proje sunumları: Her öğrenci kendi iklim dirençli yaşam projesini tanıtır.

• Ailelerle birlikte uygulamalı gösteriler ve sergiler düzenlenir.

7. SONUÇ

İklim Okulu Yaklaşımı, çağdaş eğitimin hem pedagojik zenginliğini hem de insanlığın bugün karşı karşıya olduğu ekolojik krizleri merkeze alarak eğitimi yeniden tanımlar. Sadece bugünü değil, yarını da düşünen bu model; doğaya dönüş, sorumluluğa çağrı ve bilinçli bir nesil yetiştirme idealinin somut bir yansımasıdır.

Bu yaklaşım, Türkiye'den dünyaya ilham verebilecek nitelikte bir örnek olmaya adaydır.

İklim Okulu Vizyonu, Misyon ve Amacı

Bilge Nesil Enstitüsü ve Yeşil Orman Okulu uzmanları tarafından desteklenen İklim Okulu'nun Vizyonu, Misyon ve Amacı şöyledir;

İKLİM OKULU VİZYONU

İklim Okulu, dünyanın neresinde ve hangi sektörde olursa olsun, tüm birey ve kuruluşların iklim dostu bir gelecek için dönüşümünü destekleyen bir öğrenme ekosistemi sunar. Vizyonumuz, bilgiye dayalı ve çözüm odaklı eğitimler yoluyla sağlıklı bir gezegende, adil ve dirençli toplumlar inşa etmek; geleceğin iklim liderlerini bugünden yetiştirmektir.

İklim Okulu; doğa ile uyumlu, karbon ayak izini azaltan, sosyal sorumluluk temelli bir kalkınma vizyonunu yaygınlaştırmayı hedefler.

---

İKLİM OKULU MİSYONU

İklim Okulu’nun misyonu; iklim değişikliği, sürdürülebilirlik ve çevresel dönüşüm konularında güncel bilimsel bilgi, uygulanabilir stratejiler ve etkileşimli öğrenme yöntemleri ile bireyleri ve kurumları bilinçlendirmektir.

Kurumsal, yerel veya bireysel ölçekte fark etmeksizin; her seviyeden katılımcıya yönelik eğitim programlarıyla, iklim bilinci yüksek, çözüm üreten, sorumluluk alan ekipler oluşturmayı amaçlarız.

İklim Okulu, sadece bilgi aktaran değil; dönüşüm başlatan, ilham veren ve öğrenen organizasyonlar inşa eden bir öğrenme platformudur.

---

İKLİM OKULU’NUN AMACI

İklim Okulu’nun temel amacı, iklim değişikliği ve sürdürülebilir kalkınma konularındaki en güncel araştırmaların ve çözümlerin, özellikle iklim krizinden en fazla etkilenen birey ve sektörlerde gerçek, adil ve uygulanabilir etkilere dönüşmesini sağlamaktır.

Kuruluşların iklim hedeflerine ulaşmalarını destekleyen programlarla; çalışanların bilgi ve becerilerini geliştirir, ekipleri yeşil dönüşüm sürecinde etkin kılar.

Bu kapsamda İklim Okulu, iklim dostu uygulamalara yön veren, eğitim odaklı, yenilikçi ve kurumlara özel esnek modeller sunarak, daha dirençli bir gelecek için birlikte ilerlemeyi amaçlar.

İklim Okulu Fikir Yarışması Başlıyor!

İklim Değişikliğine Uyum İçin Sıra Dışı Fikirler Aranıyor!

İklim Okulu Fikir Yarışması Başlıyor!

Giderek etkisini artıran iklim değişikliği, artık sadece çevreyi değil, şehirleri, ekonomileri ve toplumsal yapıları da doğrudan etkiliyor. Sıcaklık artışları, kuraklık, su stresi ve aşırı hava olayları gibi riskler karşısında dayanıklı bir gelecek inşa etmenin yolu; yerel bağlama duyarlı, bilimsel ve sürdürülebilir fikirlerden geçiyor.

Bu bilinçle İklim Okulu, şehirlerin ve yaşam alanlarının iklim krizine uyum sağlamasına katkı sunacak “İklim Değişikliğine Uyum Temalı Fikir Yarışması”nı duyuruyor. Bu yarışmayla iklim risklerine karşı çözüm üretecek, toplumsal, çevresel ve ekonomik sistemleri güçlendirecek yenilikçi fikirlerin desteklenmesi amaçlanıyor.

---

🎯 Yarışmanın Amacı

İklim Okulu, bu yarışmayla şu hedeflere katkı sunmak istiyor:

• Sıcaklık artışlarına karşı doğa temelli çözümler geliştirmek

• Su kıtlığı ve kaynak stresi gibi riskleri azaltmak

• Aşırı hava olaylarına karşı şehirleri ve toplulukları daha dayanıklı hâle getirmek

• Kentleri iklim dostu ve sürdürülebilir bir geleceğe hazırlamak

---

💡 Yarışma Konu Başlıkları

Adaylardan aşağıdaki tematik alanlardan en az biri üzerine fikir geliştirmesi bekleniyor:

• 🔹 Kentsel yeşil alanlar ve ekosistem temelli çözümler

• 🔹 Sürdürülebilir ulaşım ve akıllı kent sistemleri

• 🔹 Afetlere dirençli altyapı ve iklim risk yönetimi

• 🔹 Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği

• 🔹 Döngüsel ekonomi, geri kazanım ve kaynak yönetimi

---

🧩 Kimler Katılabilir?

Yarışma; doğaya duyarlı, iklim konusunda fikir üretebilen her bireye açık.

• Öğrenciler,

• Akademisyenler,

• Meslek profesyonelleri,

• Sivil toplum gönüllüleri,

• Yerel çözüm üretmek isteyen herkes katılım sağlayabilir.

---

📌 Başvuru ve detaylı bilgi için:

👉 https://www.iklimokulu.com/p/iletisim.html

SON BAŞVURU: 02 MAYIS 2025

---

🔖 Etiketlerimizle Yayalım:

#İklimİçinFikir #İklimOkuluYarışması #DoğaTemelliÇözümler

#İklimUyumu #DirençliŞehirler #SıfırAtıkFikirler

#YeşilKentler #EnerjiVerimliliği #DöngüselEkonomi

#İklimOkuluFikirMaratonu

---

Senin fikrin, iklim dostu bir geleceğin anahtarı olabilir.

🌱 Haydi, düşünceni paylaş, fark oluştur!

İklim değişikliğine karşı değil, onunla birlikte akıllıca yaşamayı öğrenelim.

Su Haritası Alarm Veriyor: Yeraltı Suyu Tükeniyor

YERALTI SULARI TÜKENİYOR: GELECEĞİN SESSİZ KRİZİNE HAZIR MIYIZ?

Sevgili dostlar,

Bir bardak suya ulaşmanın ne kadar kolay olduğunu düşünebiliriz. Ancak dünyada milyarlarca insan için bu sıradan bir eylem değil, aksine bir hayatta kalma mücadelesi. Su, dünyanın her köşesinde eşit dağıtılmış bir kaynak değil. Ve ne yazık ki, artık sadece yüzey sularından değil, yeraltı sularından da umudumuz azalıyor.

Yeraltı Suyu Nerelerde Bitiyor?

Dünya Kaynak Enstitüsü’nün 2019 verileriyle hazırladığı analiz, pek çok ülkenin yeraltı suyu kıtlığı yaşadığını açıkça ortaya koyuyor. Katar, İsrail, Lübnan ve İran başta olmak üzere birçok bölgede yeraltı suyu çekimleri, yenilenebilir kaynakların ötesine geçmiş durumda. Kısacası, insanlar doğanın sunduğu kadar suyu değil, daha fazlasını çekiyor. Bu ise hem toprak altındaki dengenin bozulmasına hem de su krizlerinin kalıcı hale gelmesine neden oluyor.

Küresel Düzeyde Korkutan Eğilim

Artan sanayi üretimi, kontrolsüz tarım sulamaları, çarpık kentleşme ve nüfus yoğunluğu yeraltı suyu üzerinde büyük bir baskı oluşturuyor. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde su kaynaklarının kötü yönetimi bu sorunu daha da derinleştiriyor. National Geographic, ESRI ve Utrecht Üniversitesi tarafından hazırlanan Dünya Su Haritası bu gerçeği yüzümüze vuruyor: 40 yıllık veri analizine göre dünya genelinde 22 sıcak nokta, su talebinin yenilenebilir su arzını aştığı bölgeler olarak belirlenmiş durumda.

Kaliforniya'dan Nil Nehri’ne, Türkiye’den Afrika’ya: Dünyada ve Ülkemizde Durum Ne?

Dünya Su Haritası’na göre birçok kritik bölge ciddi yeraltı suyu kıtlığı ile karşı karşıya. Meksika'dan Mısır'a, Pakistan'dan Endonezya'ya dek pek çok ülkede tarımın ve şehirleşmenin yoğun olduğu alanlar su kriziyle mücadele ediyor. Fakat Türkiye'nin durumu da hiç iç açıcı değil. Haritada Türkiye, yeraltı suyu kıtlığı açısından “yüksek” risk kategorisinde yer alıyor. Özellikle Konya Ovası, Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu gibi tarımsal üretimin yoğun olduğu bölgelerimizde yeraltı suları hızla azalıyor.

Türkiye'de tarımsal sulamanın önemli bölümü hâlâ yeraltı sularından sağlanıyor ve çoğunlukla geleneksel sulama yöntemleriyle gerçekleştiriliyor. Bu durum, yenilenebilir kaynaklardan daha fazla su çekmemize yol açıyor. Aynı zamanda artan nüfus, şehirleşme ve iklim değişikliğinin etkileriyle beraber Türkiye'deki yeraltı suyu rezervleri her geçen gün biraz daha azalıyor. Gelecekte ülkemizde su krizi yaşamamak adına, acilen yeraltı su kaynaklarımızı daha bilinçli yönetmeli ve sürdürülebilir yöntemlere geçiş yapmalıyız.

Su Kıtlığı Savaşları Mı Getirecek?

Uzmanlar suyun önümüzdeki yıllarda çatışma nedenlerinden biri olabileceğini söylüyor. Çünkü su, sadece tarımsal üretimin değil, sağlığın, eğitimin ve kalkınmanın temel yapı taşı. Suya ulaşamayan topluluklar göç etmek zorunda kalıyor, şehirler plansız büyüyor ve sosyal dengeler sarsılıyor.

Yeraltı Suyunu Nasıl Koruruz?

• Sulama sistemlerinde damla ve basınçlı sistemler tercih edilmeli

• Yeraltı suyu çekimi kontrol altında tutulmalı ve bölgesel planlamalar yapılmalı

• Şehirlerde yağmur suyu hasadı teşvik edilmeli

• Tarımsal üretimde iklim dostu yöntemler benimsenmeli

• Toplumlarda su okuryazarlığı artırılmalı

Sonuç: Suyu Yönetmeden Geleceği Yönetemeyiz

Sevgili dostlar, yeraltı suyunun çekilmesi sadece bir çevre sorunu değildir; aynı zamanda sosyal, ekonomik ve politik bir risktir. Tüm göstergeler, biz yönetemezsek doğanın artık kendini savunamayacağını söylüyor. Suyun değerini musluklar kuruyunca değil, kaynaklar tükenmeden önce anlamalıyız. Çünkü yeraltı suları, gözümüzün görmediği ama hayatımızı taşıyan en büyük hazine olabilir.

Siz ne düşünüyorsunuz? Yaşadığınız bölgede yeraltı su kaynakları hakkında bilgi sahibi misiniz? Farkındalığımızı birlikte artırmak dileğiyle.

Sevgiyle kalın,

Süleyman ÇETİN

Çevre Yüksek Mühendisi ve Proje Uzmanı

İklim Değişikliği Akademisi

Gezegenimizin geleceği için çok önemli konularla akademimiz 7 Aralık’ta başlıyor..

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ AKADEMİSİ

İklim değişikliği hakkında merak edilen her şey,  çok önemli konular ve değerli hocalarımızla sizlerle‼️

Bu online eğitim programı;

Antalya İl Tarım ve Orman Müdürlüğünce Ankara Üniversitesi işbirliğinde gerçekleştirilen bir eğitim programıdır.

Derslerimiz 7-9-12-14-16-19-21-23-26-28-30 Aralık  tarihlerinde saat:20:00’de yapılacaktır.

İşte eğitim planımız;

7 Aralık Çarşamba saat 20:00

- İklim Değişikliği ve Etkileri Nelerdir?

Prof. Dr. İhsan ÇİÇEK 

Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi 

 🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

9 Aralık Cuma saat 20:00

 - İklim, İklim Değişikliği ve Su İlişkisi

Dr. Mesut DEMİRCAN 

Tarım ve Orman Bakanlığı, Iğdır 16. Bölge Müdürlüğü 

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

 

12 Aralık Pazartesi saat 20:00

- İklim Değişikliği ile Uyumlu Su Yönetimi

Doç. Dr. Gökşen ÇAPAR 

Ankara Üniversitesi, Su Yönetimi Enstitüsü 

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

 

14 Aralık Çarşamba saat 20:00

- Değişen İklim, Değişen Göller

Prof. Dr. Nilsun DEMİR 

Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi

 

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

16 Aralık Cuma saat 20:00

- İklim Değişikliği ve Sulak Alanların Geleceği

Prof. Dr. Hakan YİĞİTBAŞIOĞLU - Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

 

19 Aralık Pazartesi saat 20:00

- İklim Değişikliğinin Tarımda Ekonomik Etkileri

Prof. Dr. İlkay DELLAL 

Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

 21 Aralık Çarşamba saat 20:00

- İklim Değişikliği ile Mücadelede Tarımsal Su Yönetimi

Prof. Dr. Yeşim AHİ 

Ankara Üniversitesi, Su Yönetimi Enstitüsü

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

 

23 Aralık Cuma saat 20:00

 - Sürdürülebilir Yeraltı Suyu Yönetimi

Doç. Dr. Şebnem ARSLAN - Ankara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

 

26 Aralık Pazartesi saat 20:00

- Su ve Enerji İlişkisi

Prof. Dr. Mutlu YILMAZ 

Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi

 

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

28 Aralık Çarşamba saat 20:00

- Bir Güvenlik Tehdidi Olarak İklim Değişikliği

Dr. Öğr. Üyesi Ezgi KOVANCI 

Adıyaman Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

 

30 Aralık Cuma saat 20:00

- İklim Değişikliği ve Halk Sağlığı

Prof. Dr. Deniz ODABAŞ 

Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

EĞİTİM KONULARINA İLAVE EĞİTİMLER OLABİLİR, ÇALIŞMALARIMIZ DEVAM EDİYOR

Ücretsiz-belgeli-online eğitime katılmak için ve eğitimi incelemek için iletişime geçebilirsiniz.

site linkini arkadaşlarınızla ve gruplarınızla paylaşarak daha çok kişinin eğitimlerden haberdar olmasını sağlayabilirsiniz.

Kuraklığın Küresel Boyutu - Güncel

Dünya medyası geçen hafta tuhaf bir şekilde Finlandiya Başbakanı Sanna Marin'in dans etme alışkanlıklarıyla meşgul olurken, devam eden küresel kuraklık ve diğer aşırı hava olayları geniş ölçüde eksik rapor edildi.

İklim krizinin körüklediği aşırı hava olayları artık her kıtayı ve milyonlarca insanın hayatını ve geçim kaynaklarını etkiliyor. 

Sadece birkaç örnek:

• Avrupa'daki kuraklık, şu anda kıtanın üçte ikisini etkileyerek 500 yılın en kötü kuraklığı olduğu belirtiliyor.

• Çin, benzeri görülmemiş 70 günlük sıcak hava dalgası yaşıyor.

• Afrika, 10 milyon çocuğu etkileyen onlarca yıldır iklimle ilgili en kötü acil durumla karşı karşıya.

• ABD'de aşırı kuraklıklar çiftçileri kendi mahsullerini yok etmeye ve hayvanlarını satmaya itiyor.

• Afganistan'da su kıtlığı ve kuraklıktan mahvolan mahsuller milyonlarca insani yardıma muhtaç hale getirdi.

• Pakistan'da yaşanan sel baskınlarında 33 milyondan fazla insan yerinden edildi ve 1000'den fazla kişi öldü.

• Kuzey Kutbu'ndaki Svalbard takımadaları , dünyanın geri kalanından yedi kat daha hızlı ısınarak geçim kaynaklarını etkiliyor ve buzulların yok olmasına neden oluyor. Bölgede yakın zamanda yapılan keşif gezisinde üzücü tablolar görülüyor.

Tüm bu aşırı iklim olayları, sırayla küresel bir enerji krizine neden oluyor. Sadece Avrupa'da bu yıl, su varlığı yüzde 20 azaldı. Aynı zamanda, su reaktörlerini soğutmak için kullanılan su  çok sıcak olduğu için nükleer santraller kapatılıyor.

Bunun yanında enerji kaynakları tükenirken, klima ve sulama gibi ihtiyaçlara talep artıyor. Bu olay silsilesi, hükümetlerimiz tarafından sübvanse edilen, gezegene zarar veren petrol gibi fosil yakıtların kullanımının artmasına neden oluyor.

Daha umutlu olan kısım da, bazı siyasi liderler bize çözümlerin var olduğunu gösteren önemli bir #İklimEylemi gerçekleştiriyor. 

Bu hafta Fransa'nın fosil yakıt reklamlarını yasaklayan ilk Avrupa ülkesi olduğunu ve Kaliforniya'nın 2035 yılına kadar benzinli arabaları yasakladığını ilan ettiğini güncel olarak gördük.

Çözüm işbirliğinde. İklim Okulu olarak yenilikçi girişimlerden ve iklim, çevre ve enerji eksenli projelerde sizleri bilgilendiriyoruz. Bunda senin oynaman gereken bir rol var. Bugünden itibaren, iklim okulunun hesaplarını takip ederek destek verebilirsiniz.

e-posta: iklimokulu@yandex.com

instagram: https://www.instagram.com/iklim_okulu/

linkedin: https://www.linkedin.com/company/iklimokulu/

facebook: https://www.facebook.com/iklimokulu

twitter: https://twitter.com/iklimokulu

İklim Değişikliği Uzmanlığı

 27.08.2022 tarihli ve 31936 sayılı Resmi Gazete'de "İklim Değişikliği Uzmanlığı Yönetmeliği" yayımlanmıştır.

Yönetmeliğin güncel halini aşağıda okuyabilirsiniz.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ UZMANLIĞI YÖNETMELİĞİ

 BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç

MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; iklim değişikliği uzman yardımcılarının mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yeterlik sınavları, iklim değişikliği uzmanlığına atanmaları ile iklim değişikliği uzman ve uzman yardımcılarının görev, yetki, hak ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esaslarını belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, İklim Değişikliği Başkanlığında istihdam edilecek iklim değişikliği uzman ve uzman yardımcılarını kapsar.

Dayanak

MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ek 41 inci maddesi ile 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 792/H maddesinin birinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakan: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanını,

b) Başkan: İklim Değişikliği Başkanını

c) Başkanlık: İklim Değişikliği Başkanlığını,

ç) Birim: İklim değişikliği uzmanı ve uzman yardımcılarının görev yaptıkları Başkanlık hizmet birimlerini,

d) Birim amiri: Başkanlık hizmet birimlerinin en üst amirlerini,

e) KPSS: 18/3/2002 tarihli ve 2002/3975 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik uyarınca yapılan Kamu Personeli Seçme Sınavını,

f) ÖSYM: Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığını,

g) Sınav hazırlık komisyonu: İklim değişikliği uzman yardımcıları için düzenlenecek yarışma sınavı ile ilgili hazırlıkları yapan komisyonu,

ğ) Sınav kurulu: İklim değişikliği uzman yardımcılığı sınav kurulunu,

h) Tez: İklim değişikliği uzmanlık tezini,

ı) Tez jürisi: Uzman yardımcısının uzmanlık tezini değerlendiren jüriyi,

i) Uzman: İklim değişikliği uzmanını,

j) Uzman yardımcısı: İklim değişikliği uzman yardımcısını,

k) Yarışma sınavı: İklim değişikliği uzman yardımcılığına giriş için yapılacak yazılı ve sözlü veya yalnızca sözlü sınavı,

l) YDS: Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavını,

m) Yeterlik sınavı: İklim değişikliği uzmanlığı yeterlik sınavını,

n) Yeterlik sınav komisyonu: Uzman yeterlik sınavını yapan komisyonu,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Sınav Kurulu, Yarışma Sınavı ve Atamaya İlişkin Esaslar

Sınav hazırlık komisyonu ve görevleri

MADDE 5- (1) Sınav hazırlık komisyonu, Başkanın onayı ile en az biri Yönetim Hizmetleri Dairesi Başkanlığından ve en az bir uzmandan olmak üzere bir başkan ve dört üyeden teşekkül eder. Ayrıca, aynı usulle dört yedek üye belirlenir.

(2) Sınav hazırlık komisyonu; yarışma sınavının hazırlık çalışmalarını yapar, yarışma sınavı başvurularını inceler ve aranan şartların adaylarda mevcut olup olmadığını tespit eder. Sınava katılacak sayıda adayı tutanak ile belirleyip müracaat için belirlenen son günden itibaren on gün içinde Yönetim Hizmetleri Dairesi Başkanlığına bildirir.

Sınav kurulu

MADDE 6- (1) Sınav kurulu; Başkan veya görevlendireceği başkan yardımcısının başkanlığında, en az daire başkanı düzeyinde yöneticiler ile en az bir uzmandan olmak üzere başkan dahil beş üyeden oluşur. Yönetim Hizmetleri Dairesi Başkanı sınav kurulunun doğal üyesidir. Ayrıca, aynı usulle beş yedek üye belirlenir. İhtiyaç hâlinde, üniversite öğretim üyeleri arasından en fazla iki kişi, sınav kurulunda asıl üye olarak görevlendirilebilir.

(2) Sınav kurulunun asıl ve yedek üyeleri Başkan tarafından belirlenir.

Sınav kurulunun görevleri

MADDE 7- (1) Sınav kurulunun görevleri şunlardır:

a) Yarışma sınavı sorularını hazırlamak veya hazırlatmak.

b) Yarışma sınavını yapmak veya yaptırmak.

c) Yarışma sınavı sonuçlarını değerlendirmek.

ç) Yarışma sınavı sonuçlarına göre adayların başarı sıralamasını yapmak.

Sekretarya hizmetleri

MADDE 8- (1) Sınav hazırlık komisyonu, sınav kurulu ile yeterlik sınav komisyonunun sekretarya hizmetleri Yönetim Hizmetleri Dairesi Başkanlığınca yürütülür.

Yarışma sınavı

MADDE 9- (1) Uzman yardımcıları, mesleğe yarışma sınavı ile alınır. Sınavın açılmasına Başkanın teklifi üzerine Bakanın oluru ile karar verilir. Bakan olurunda ihtiyaca göre hangi öğrenim dalında ne kadar uzman yardımcısı alınacağı da tespit edilip yapılacak sınav ilanında belirtilir. Yarışma sınavı, kadro ve ihtiyaç durumuna göre Başkanlıkça uygun görülen zamanlarda ve öğrenim dallarında sınav kurulu tarafından yapılır. Yarışma sınavının, yazılı ve sözlü olarak iki aşamalı veya yalnızca sözlü olarak yapılmasına sınav kurulunca karar verilir.

(2) Yarışma sınavına; KPSS sonuçlarına göre, sınav ilânında belirtilen taban puan esas alınarak, atama yapılacak kadro sayısının yirmi katına, yalnızca sözlü sınav yapılması halinde sözlü sınava çağrılacak aday sayısı yarışma sınavı duyurusunda belirtilen kadronun dört katına kadar aday çağrılır. Son sıradaki adayla aynı puanı alan adaylar da yarışma sınavına çağrılır.

Yarışma sınavı duyurusu

MADDE 10- (1) Atamada bulunulacak olan kadroların Başkanlıkça belirlenen derece ve sayıları, öğrenim dallarına göre kontenjanları, KPSS puan türleri, asgarî taban puan ve puan sıralamasına göre kaç adayın davet edileceği, yarışma sınavına katılacak olanlarda aranan genel ve özel şartlar, müracaat tarihi, yeri, şekli ve istenecek belgeler, yarışma sınavının yeri, şekli, tarihi, sınav konuları ile ağırlık puanları ve diğer hususlar; sınava başvuru için öngörülen son tarihten en az otuz gün önce Resmî Gazete’de, Cumhurbaşkanınca belirlenen kurumun internet sayfasında ve Başkanlık internet sayfasında ilân edilmek suretiyle duyurulur.

(2) Yarışma sınavına, öğrenim dalları itibarıyla alınacak uzman yardımcısı sayısı kadar başvurunun olmaması hâlinde kadro ve ihtiyaç durumuna göre birinci fıkra hükmü doğrultusunda ilan edilmek suretiyle öğrenim dalları arasındaki sayısal belirleme ve değişiklik yapma yetkisi Başkanlığa aittir.

Başvuru şartları

MADDE 11- (1) Uzman yardımcılığı yarışma sınavına katılabilmek için;

a) 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinde belirtilen genel şartlara sahip olmak,

b) Başkanlığın ihtiyaçları doğrultusunda ilan edilecek kontenjan çerçevesinde;

1) En az dört yıllık lisans eğitimi veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisadî ve idarî bilimler, iktisat, işletme fakülteleri ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt içindeki veya yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarının birinden mezun olmak,

2) En az dört yıllık lisans eğitimi veren mimarlık ve mühendislik fakültelerinden veya Başkanlıkça yürütülen hizmetlerin gerektirdiği ve ilanda belirtilen az dört yıllık lisans eğitimi veren yükseköğretim kurumları ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt içindeki veya yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarının birinden mezun olmak,

c) Son başvuru tarihi itibarıyla, geçerlik süresi dolmamış KPSS’den, yarışma sınavı duyurusunda belirtilen puan türlerine göre asgarî puanı almış olmak,

ç) İngilizce, Fransızca, Almanca veya Başkanlıkça tespit edilecek diğer yabancı dillerden en az biri için YDS’den veya dil yeterliği bakımından buna denkliği ÖSYM tarafından kabul edilen ve uluslararası geçerliliği bulunan başka bir sınavdan Başkanlıkça ilan edilen puan veya üstünü almış olmak,

d) Yarışma sınavının yapıldığı yılın ocak ayının birinci günü itibarıyla otuz beş yaşını doldurmamış olmak,

gerekir.

Başvuruda istenecek belgeler ve başvuru şekli

MADDE 12- (1) Uzman yardımcılığı yarışma sınavına başvuru; Başkanlık internet sayfasından temin edilerek doldurulacak, içinde adayın fotoğrafı, nüfus bilgileri, KPSS puanı, YDS puanı, yükseköğrenimini bitirdiğine dair belge ve özgeçmişinin de bulunduğu başvuru formuyla elektronik ortamda yapılır.

(2) Duyuruda belirtilmesi şartıyla Başkanlık, uzmanlık alanına ilişkin gerekli gördüğü diğer belgeleri de isteyebilir.

(3) Bu maddede istenen belge ve bilgilerin teyidi ilgili kurum ve kuruluşlardan Başkanlıkça yapılır.

Başvuruların incelenmesi ve adayların sınava kabulü

MADDE 13- (1) Sınav hazırlık komisyonu, süresinde yapılan başvuruları inceleyerek adaylarda aranan şartların mevcut olup olmadığını tespit eder ve yarışma sınavına katılmaya hak kazananları Başkanlık internet sayfasında ilan eder.

(2) Yarışma sınavının yazılı bölümünün Başkanlıkça yapılması halinde, yarışma sınavına girme hakkı kazanan adaylara fotoğraflı sınav giriş belgesi verilir. Sınav giriş belgesinde kimlik bilgileri, sınav yeri ve tarihi yer alır. Sınav giriş belgesi olmayan adaylar sınava katılamaz.

(3) Yarışma sınavına katılacakların listesine, isim listesinin ilanından itibaren beş gün içinde itiraz edilebilir. Yapılan itirazlar sınav kurulunca itiraz tarihinden itibaren en geç beş gün içerisinde sonuçlandırılır. Bu süre, incelemenin zorunlu kılması halinde en fazla on güne kadar uzatılabilir.

(4) Başvurusu kabul edilip, isimleri yarışma sınavına katılabilecekler arasında yer alanlardan, gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit edilenlerin sınavları geçersiz sayılır ve atamaları yapılmaz. Bunların atamaları yapılmış olsa dahi iptal edilir. Bunlar hiçbir hak talep edemez ve haklarında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uygulanmak üzere Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur. Bu şekilde Başkanlığı yanıltanlar kamu görevlisi ise durumları çalıştıkları kurumlara bildirilir.

(5) Başvuru şartlarını haiz olmayanların kendilerine ilişkin başvuru ile ilgili belgeleri talepleri halinde, kendilerine elden iade edilir.

Yazılı sınav konuları

MADDE 14- (1) 11 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendinde belirtilen fakültelerden mezun olanlar için yazılı sınav konuları şunlardır:

a) Genel kültür ve genel yetenek.

b) Hukuk;

1) Anayasa hukuku (genel esaslar).

2) İdare hukukunun genel esasları ve idari yargı.

3) Ceza hukuku (genel esaslar).

4) Ceza muhakemesi hukuku (genel esaslar).

5) Medeni hukuk (genel esaslar).

6) Borçlar hukuku (genel esaslar).

7) Ticaret hukuku (genel esaslar).

c) İktisat;

1) İktisat teorisi (mikro iktisat, makro iktisat).

2) İktisadi düşünceler ve doktrinler tarihi.

3) Para, banka, kredi ve konjonktür.

4) Uluslararası iktisadi ilişkiler ve teşekküller.

5) İşletme iktisadı.

6) Güncel ekonomik sorunlar.

ç) Maliye;

1) Genel maliye teorisi ve maliye politikaları.

2) Kamu giderleri.

3) Bütçe.

d) Muhasebe;

1) Genel muhasebe.

2) Bilanço analizi ve teknikleri.

3) Ticari hesap.

e) Başkanlığın görev alanına ait bilgiler.

(2) 11 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde belirtilen fakültelerden mezun olanlar için yazılı sınav konuları şunlardır:

a) Genel kültür ve genel yetenek.

b) Üniversite eğitimine ait mesleki bilgiler.

c) Başkanlığın görev alanına ait bilgiler.

(3) Yazılı sınavda yöneltilecek soruların ait olduğu konuların alt konuları sınav ilanında duyurulur.

Yazılı sınav

MADDE 15- (1) Yazılı sınav, Başkanlık tarafından yapılabileceği gibi ÖSYM’ye veya bu konuda uzmanlaşmış diğer kamu kurum ve kuruluşlarına da yaptırılabilir.

(2) Sınav sorularının % 60’ı adayların mezuniyet durumlarına göre belirlenen konulardan, %20’si genel kültür ve genel yetenek konularından ve % 20’si ise Başkanlık görev alanı ile ilgili ilanda belirtilen konulardan hazırlanır.

(3) Sınavın Başkanlık dışındaki bir kuruluşa yaptırılmasına karar verildiği takdirde, sınava ilişkin hususlar, Başkanlık ve ilgili kuruluş arasında protokol ile belirlenir.

(4) Yazılı sınavın Başkanlık tarafından yapılması halinde sınav soruları, sınav kurulunun belirleyeceği üniversitelerin öğretim üyeleri veya kamu personeli tarafından sınav duyurusunda belirtilen alanlara uygun olarak ayrı ayrı hazırlanıp söz konusu kurula sunulur. Yazılı sınav soruları, puanları ve sınav süresini gösterir tutanak, sınav kurulu başkanı ve üyeleri tarafından imzalanır.

(5) Çoğaltılan soru kâğıtları, zarflar içerisine konularak mühürlenmek suretiyle kapatılıp muhafaza edilir ve sınav salonunda adayların huzurunda açılır.

(6) Yazılı sınav sorularının hazırlanması, muhafazası ve sonuçlarının değerlendirilmesinde gizliliğe riayet edilir.

(7) Başkanlık tarafından yapılacak yazılı sınav, sınav kurulu başkanlığı tarafından bu iş için görevlendirilen personel ile sınav kurulu üyelerinin gözetimi ve denetimi altında yapılır.

(8) Sınavın başlama ve bitiş saati, kaç adayın katıldığı, her adayın kullandığı cevap kâğıdı adedini gösteren tutanak düzenlenir. Toplanan cevap kâğıtları ve tutanaklar, zarf içine konularak kapatılıp mühürlendikten sonra sınav kurulu başkanına teslim edilir.

(9) Tutanaklar, salon başkanı ve gözetim ve denetim ile görevli olanlar tarafından da imzalanır.

Yazılı sınav sonuçlarının değerlendirilmesi

MADDE 16- (1) Yazılı sınavın Başkanlık tarafından yapılması hâlinde; sınav kurulu, sınav kâğıtlarını değerlendirmek üzere üye tam sayısı ile toplanır; cevap kâğıtlarının bulunduğu kapalı zarf açılır ve cevap kâğıtları numaralandırılır. Cevap kâğıtlarının değerlendirme notu, kâğıtların numaralarının yer aldığı cetvele yazılarak sınav kâğıdı ile birlikte sınav kurulu başkanına teslim edilir. Sınav kurulu başkanınca, cevap kâğıtlarında adayların adının yazılı bulunduğu kısımları açılarak adayların isimleri cevap kâğıdı numarasına göre değerlendirme notunun yer aldığı cetvelin ilgili sütununa geçirilir.

(2) Başarı sıralamasına göre hazırlanan liste, sınav değerlendirmesinin neticelendiği günü takip eden beş iş günü içinde Başkanlığın internet sayfasında yayımlanmak suretiyle duyurulur. Sınavı kazanan adaylara ayrıca tebligat yapılmaz. İlgililer, duyuru tarihinden itibaren beş iş günü içerisinde sınav sonuçlarına itiraz edebilir. Yapılan itirazlar sınav kurulunca otuz gün içinde sonuçlandırılır.

(3) Yazılı sınavın değerlendirmesi yüz tam puan üzerinden yapılır. Yazılı sınavda başarılı sayılabilmek için en az yetmiş puan almak gerekir.

(4) Yazılı sınavda başarılı olanlar arasından, en yüksek puandan başlanarak yarışma sınavı duyurusunda belirtilen kadronun dört katı kadar aday sözlü sınava çağrılır. Çağrılacak olan son sıradaki aday ile eşit puana sahip adayların tamamı da sözlü sınava çağrılır.

Sözlü sınav

MADDE 17- (1) Yalnızca sözlü sınav yapılmasına karar verilmesi halinde sözlü sınava çağrılacak aday sayısı yarışma sınavı duyurusunda belirtilen atama yapılacak kadro sayısının dört katından fazla olamaz.

(2) Yazılı sınavdan sonra yapılan veya doğrudan yapılan sözlü sınavda adaylar;

a) Sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi,

b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü,

c) Liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu,

ç) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı,

d) Genel yetenek ve genel kültürü,

e) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı,

yönlerinden değerlendirilerek, ayrı ayrı puan verilmek suretiyle gerçekleştirilir.

(3) Adaylar, kurul tarafından ikinci fıkranın (a) bendi için elli puan, (b) ila (e) bentlerinde yazılı özelliklerin her biri için onar puan üzerinden değerlendirilir ve verilen puanlar ayrı ayrı tutanağa geçirilir. Bunun dışında sözlü sınav ile ilgili herhangi bir kayıt sistemi kullanılmaz.

(4) Sözlü sınavda başarılı sayılmak için, kurul başkan ve üyelerinin yüz tam puan üzerinden verdikleri puanların aritmetik ortalamasının en az yetmiş olması şarttır.

(5) Sözlü sınav sonuçlarına, açıklandığı tarihten itibaren beş gün içinde yazılı olarak itiraz edilebilir. İtiraz, sınav kuruluna yapılır ve sınav kurulu tarafından yedi gün içinde sonuçlandırılır. İtiraz sonucu verilen karar kesindir.

Yarışma sınavının değerlendirilmesi

MADDE 18- (1) Sınav kurulu, yarışma sınavının yazılı ve sözlü olarak yapılması halinde bu sınavlardan alınan puanların aritmetik ortalamasını, sadece sözlü sınav yapılması halinde sözlü sınav puanını başarı puanı olarak tespit eder ve nihai başarı sıralamasını ilan edilen kontenjanlar çerçevesinde mezuniyet alanlarına göre ayrı ayrı yapar. Başarı puanı en yüksek olan adaydan başlanmak suretiyle ilanda belirtilen kadro sayısı kadar asıl aday belirlenir. Alınacak uzman yardımcısı kadro sayısının yarısını geçmemek kaydıyla yedek liste belirlenir.

(2) Adayların yazılı ve sözlü sınavda başarı ortalamaları eşit ise yazılı sınav puanı yüksek olan daha başarılı sayılır. Yazılı sınav sonuçları da eşit ise KPSS puanı yüksek olan başarılı sayılır.

(3) Sınav kurulu, öğrenim dalları itibarıyla yarışma sınavı başarı listesini ve uzman yardımcısı olarak atanabilecek adayların listesini Bakan onayına sunar. Listelerin Bakan tarafından onaylanmasını müteakip sonuçları, Başkanlığın internet sayfasında duyurulur. Yarışma sınavını kazanan adaylara ayrıca yazılı tebligat yapılır.

Ataması yapılacaklardan istenilecek belgeler

MADDE 19- (1) Sınavda başarılı olan adaylar;

a) Görevini devamlı yapmaya engel olabilecek akıl hastalığı olmadığına dair yazılı beyanını,

b) Adli sicil kaydı yazılı beyanını,

c) Erkek adaylar için askerlik durumuna dair yazılı beyanını,

ç) 4 adet vesikalık fotoğrafını,

sınav neticesinin yazılı olarak bildirildiği tarihi takip eden on beş gün içerisinde Başkanlık Yönetim Hizmetleri Dairesi Başkanlığına teslim ederler.

(2) Gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit edilenler hakkında, 13 üncü maddenin dördüncü fıkrasına göre işlem yapılır.

Uzman yardımcılığına atama

MADDE 20- (1) Yarışma sınavında başarılı olan ve atanmaya hak kazanan adaylardan, Başkanlık tarafından belirlenen süre içerisinde belgelerini teslim edenlerin, uzman yardımcısı kadrolarına atamaları yapılır.

(2) Sınavda başarılı olup göreve başlamayanlardan veya ataması yapılıp da herhangi bir sebeple görevden ayrılanlardan boşalan kadroya, durumun tespitinden itibaren en geç iki yıl içinde yeni bir sınav yapılıncaya kadar yarışma sınavı başarı sırası dikkate alınarak yedek listeden atama yapılabilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Uzman Yardımcılığının Süresi ve Yetiştirilmesi, Uzmanlık Tezi ve Yeterlik Sınavı

Uzman yardımcılığının süresi ve uzman yardımcılarının yetiştirilmesi

MADDE 21- (1) Uzman yardımcılığı süresi en az üç yıldır.

(2) Uzman yardımcısı olarak atananlar, bu kadroda bulundukları sürece, uzmanlığın gerektirdiği bilgi, beceri ve etik değerleri kazanmaları maksadıyla verilecek görevlerin yanı sıra;

a) Başkanlığın teşkilât yapısı, görevleri ve çalışma usul ve esasları hakkında bilgi ve tecrübe kazanmaya,

b) Başkanlığın hizmet sahasına giren konulara ilişkin mevzuata ve bu mevzuatın uygulanmasına ilişkin bilgi ve becerileri kazanmaya,

c) Yazışma, rapor yazma, inceleme ve araştırma teknikleri konularında gerekli bilgi ve yeteneği kazanmaya,

ç) Meslekî konularda ilmî ve teknik çalışma ve araştırma alışkanlığını kazanmaya,

d) Yabancı dil bilgisini geliştirmeye,

e) Başkanlığın hizmet sahası ile ilgili olarak, millî ve milletlerarası konferans, seminer ve eğitim programlarına iştirake ve temsil kabiliyetini geliştirmeye,

yönelik çalışmalarda bulunurlar.

Tez konusunun belirlenmesi ve tezin hazırlanması

MADDE 22- (1) Uzman yardımcısı; aylıksız izin, toplamda üç ayı aşan hastalık ve refakat izni hariç olmak üzere, adaylıkta geçen süre dâhil en geç ikinci yılın sonunda, Başkanlığın görev sahası ile ilgili konularda bir tez konusu seçer ve bu konuda, Başkanlıkça belirlenen şekle uygun olarak tez projesi hazırlar.

(2) Tez projesi, uzman yardımcısının istihdam edildiği birim amirinin onayına sunulur. Onay işlemleri en geç on gün içerisinde tamamlanır. Uygun bulunmayan projeler, yeni bir proje hazırlanması maksadıyla onaylama süresi içerisinde gerekçesi belirtilerek iade edilir. Uzman yardımcısı, iade tarihinden itibaren en geç bir ay içinde yeni bir proje hazırlayarak onaya sunar. Tez projesinin ikinci defa reddi hâlinde, uzman yardımcısı, birim amirince hazırlatılan tez projesine göre tezini hazırlar.

(3) Tez projesinin onaylama işlemi on gün içerisinde uzman yardımcısına tebliğ edilir ve tez konusu kesinleşmiş olur. Uzman yardımcısı, aylıksız izin, toplamda üç ayı aşan hastalık ve refakat izni hariç olmak üzere, adaylıkta geçen süre dâhil en geç üçüncü yılın sonunda tezini hazırlayarak görevli bulunduğu birim âmirine teslim eder.

(4) Tez hazırlama süresi, birim amirince bir defaya mahsus olmak üzere en fazla altı ay uzatılabilir.

(5) Tez konusunun başka bir kurum ve kuruluşta uzmanlık, yüksek lisans, doktora tezi veya başka bir ad altında aynı şekilde incelenip savunulmamış olması zorunludur. Uzman yardımcısının hazırlayacağı tezin kendi görüş ve değerlendirmeleri ile önerilerini içermesi ve bilimsel çalışma etiğine uygun olması gerekir.

(6) Uzman yardımcısı, uzmanlık tezini tez danışmanının rehberliğinde bilimsel esaslara uygun olarak hazırlar. Tezde savunulan fikir ve görüşlerin özgünlüğü ile sorumluluğu tezi hazırlayan uzman yardımcısına aittir, bu görüşler Başkanlık görüşünü yansıtmaz.

(7) Uzman yardımcısının tezini hazırlayabilmesi maksadıyla Başkanlıkça gereken imkân ve kolaylıklar sağlanır.

Tez danışmanı

MADDE 23- (1) Uzmanlık tezinin hazırlanması safhasında uzman yardımcısına rehberlik etmek ve tezin, tez yazmanın akademik usul ve esaslarına, seçilen konunun mahiyetine, Başkanlığın görev sahası ile ilgili hususlara ve onaylanan tez projesine uygunluğunu temin etmek üzere, uzman yardımcısının istihdam edildiği birim amirince, uzman yardımcısının da önerisi ile bir danışman belirlenir. Danışman, uzman yardımcısına tez hazırlama safhasında yardımcı olmak maksadıyla tavsiyelerde bulunur.

(2) Tez danışmanı, tez konusunun kesinleşmesini izleyen iki ay içinde Başkanlıkta görevli uzmanlar, daire başkanı ve üstü personel arasından belirlenir. Gerektiğinde yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim üyelerinden de danışman belirlenebilir.

(3) Uzman yardımcısı en fazla bir kere olmak üzere tez danışmanını değiştirebilir. Danışmanın değiştirilmesi halinde uzman yardımcısının istihdam edildiği birim amiri en geç bir hafta içerisinde yazılı olarak bilgilendirilir ve aynı usulle yeni tez danışmanı belirlenir.

(4) Tez hazırlanması ve danışmanlık ile ilgili usul ve esaslar Başkanlıkça bir yönerge ile belirlenir.

Tez jürileri

MADDE 24- (1) Tez jürileri; uzman yardımcısının görevlendirildiği birim, uzmanlık tezinin konusu ve mezun olduğu bölüm gözetilerek ilgili birim amirinin teklifi ve Başkanın onayı ile ilgili başkan yardımcısının başkanlığında, birim amiri ve en az bir uzmandan müteşekkil beş üyeden oluşur. Ayrıca, aynı usulle iki yedek üye belirlenir.

Tezin değerlendirilmesi ve savunulması

MADDE 25- (1) Uzman yardımcısının hazırladığı tez, birim amirince gecikmeksizin uzmanlık tez jürisi üyelerine dağıtılır. Tez jürisi, Başkanlıkça belirlenecek ölçütlere göre, teslim aldığı tezleri en geç bir ay içerisinde inceler ve uzman yardımcısını bu sürenin bitiminden itibaren üç iş günü içerisinde, tezini savunmak üzere davet eder. Bu davet, savunma toplantısı tarihinden en az yedi gün önce yazılı olarak yapılır.

(2) Tez, uzman yardımcısı tarafından dinleyicilere açık bir ortamda, tez jürisi önünde sözlü olarak savunulur.

(3) Tez jürisi üyelerinin her biri, savunma toplantısının ardından teze ilişkin puanlamasını yapar. Yüz tam puan üzerinden yapılacak değerlendirmede, verilen notların aritmetik ortalaması en az yetmiş puan olan tez, başarılı kabul edilir. Tez jürisi, her bir üyenin vermiş olduğu puanları ve tezin başarılı veya yetersiz sayılma nedenlerini içeren bir değerlendirme raporu hazırlar.

(4) Uzman yardımcısı, tezinin yetersiz bulunması halinde, altı aydan fazla olmamak üzere verilen süre içinde yeniden bir tez hazırlamak veya aynı tezi düzelterek sunmak zorundadır. İkinci defa tezi yetersiz bulunan uzman yardımcısı, durumuna uygun memur unvanlı kadrolara atanır.

(5) Tez jürisince, tezi ve savunması yeterli bulunduğu halde tezde düzeltmeye gidilmesi gerektiğinin belirlenmesi durumunda, uzman yardımcısı iki ayı aşmamak üzere verilecek ilave süre içerisinde istenilen düzeltmeleri yaparak tezini teslim eder.

(6) Kabul edilen tezler, elektronik veya basılı ortamda kişilerin özlük dosyasında saklanır ve Başkanlık kütüphanesinde kullanıma açılır.

Yeterlik sınav komisyonu, yeterlik sınavı ve değerlendirme

MADDE 26- (1) Aylıksız izin ile toplamda üç ayı aşan hastalık ve refakat izinleri hariç en az üç yıl fiilen çalışmış olan ve uzmanlık tezi kabul edilen uzman yardımcısı yeterlik sınavına girmeye hak kazanır.

(2) Yeterlik sınav komisyonu, Başkanın uygun göreceği başkan yardımcısının başkanlığında en az daire başkanı düzeyindeki yöneticiler ile en az bir uzmandan olmak üzere beş üyeden oluşur. Ayrıca, aynı usulle beş yedek üye belirlenir.

 (3) Yeterlik sınavı, yeterlik sınav komisyonu tarafından hazırlanacak sorular doğrultusunda, yeterlik sınavına girmeye hak kazananlara Başkanlıkça belirlenecek tarihlerde altıncı fıkra dikkate alınarak yazılı olarak çoktan seçmeli usulle yapılır. Yeterlik sınavı; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı mevzuatı ile Başkanlığın görev alanına giren ve sınavdan en az iki ay önce ilan edilen konulardan yapılır.

(4) Yeterlik sınavında yüz tam puan üzerinden en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılır. Yeterlik sınavı sonucunda başarılı olanlardan en yüksek puandan başlanmak suretiyle başarı puanına göre sıralanarak hazırlanan isim listesi, Yönetim Hizmetleri Dairesi Başkanlığınca ilan edilir.

(5) Tez jürisince tezi yeterli bulunduğu hâlde yeterlik sınavında başarılı olamayan veya yeterlik sınavına girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınav hakkını kullanmayanlara, bir yıl içinde ikinci kez sınav hakkı verilir. Sınavda ikinci defa başarısız olan veya ikinci sınav hakkını kullanmayanlar, uzman yardımcısı unvanını kaybeder ve Başkanlıkta durumuna uygun memur unvanlı kadrolara atanır.

Uzmanlığa atanma

MADDE 27- (1) Uzman yardımcısının uzman olarak atanabilmesi için;

a) Yeterlik sınavında başarılı olması,

b) Yeterlik sınavı tarihinde geçerli olan veya yeterlik sınavından itibaren en geç iki yıl içinde alınmış bulunan YDS’den asgari (C) düzeyinde puana veya dil yeterliği bakımından ÖSYM tarafından bunlara denkliği kabul edilen ve uluslararası geçerliliği bulunan başka bir belgeye sahip olması,

şartları aranır.

(2) Birinci fıkrada belirtilen şartları taşıyan uzman yardımcısı, sınav sonuçlarının ilanından itibaren münhal kadro durumuna göre bir ay içerisinde uzman olarak atanır.

(3) Birinci fıkradaki şartlardan birini yerine getiremeyenler, uzman yardımcısı unvanını kaybeder ve Başkanlıkta durumlarına uygun memur unvanlı kadrolara atanır.

Uzmanlık kıdemi

MADDE 28- (1) Uzmanlığa aynı tarihte atananların kıdemleri, tez ve yeterlik sınavındaki notların aritmetik ortalamasına göre yeterlik sınav komisyonunca belirlenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Uzman ve Uzman Yardımcılarının Görev, Sorumluluk ve Eğitimleri

Uzman yardımcılarının görev ve sorumlulukları

MADDE 29- (1) Uzman yardımcıları bağlı oldukları birim amirlerince belirlenen uzmanların refakatinde ve onların gözetiminde;

a) Görevlendirildikleri birimin günlük, kısa ve uzun vadeli işlerine katkıda bulunmaktan,

b) Uzmanların araştırma, inceleme ve diğer çalışmaları için gerekli ön hazırlıklar ile araştırma, inceleme ve diğer çalışmaları yürütmekten,

c) Meslekî bilgilerinin geliştirilmesinde faydalı olacak yayınları takip etmekten,

ç) Uzmanlar ile birlikte kurum içi ve dışı toplantılar ile inceleme ve denetleme programlarına katılmaktan,

d) Amirleri veya uzman tarafından verilecek benzer görevleri yerine getirmekten,

görevli ve sorumludurlar.

Uzmanların görev ve sorumlulukları

MADDE 30- (1) Uzmanlar birim amirine bağlı olarak;

a) Mevzuat ile Başkanlığa verilmiş olan görevleri yürütmek ve Başkanlıkça yürütülen çalışmaların gerektirdiği uzmanlık hizmetlerini yapmaktan,

b) Başkanlığın görev alanı çerçevesinde araştırma ve incelemelerde bulunmak, proje üretmek ve geliştirmekten,

c) Meslekî mevzuat değişikliklerini takip etmek, mevzuatın geliştirilmesi ile ilgili çalışmalarda bulunmak ve mevzuatın uygulamada aksayan yönlerine ilişkin görüş ve tekliflerini bildirmekten,

ç) Yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen toplantıları ve çalışmaları takip etmek, gerekli görülen hâllerde, mevzuata ilişkin taslakların hazırlanmasına, görüşülmesine katkıda bulunmak ve Başkanlık içi ve kurumlar arası toplantı ve çalışmalara katılmaktan,

d) Meslekî konularda gelişmeleri ve yayınları takip etmek, gerekli dokümanı toplamak ve bu konularda gereken çalışma ve incelemelerde bulunmaktan,

e) Uzman yardımcılarının bilgi ve tecrübelerinin geliştirilmesine yardımcı olmaktan,

f) Verilecek benzer nitelikteki görevleri yapmaktan,

görevli ve sorumludurlar.

Uzmanların ve uzman yardımcılarının eğitilmeleri

MADDE 31- (1) Uzman yardımcılarına göreve başlamalarından itibaren Başkanlığın görev ve faaliyetleri ile ilgili bilgi, birikim ve yeteneklerinin geliştirilmesi amacıyla ihtiyaç duyulan zamanlarda hizmet içi eğitim verilir. Gerektiğinde hizmet içi eğitim, üniversiteler ve ilgili diğer kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içinde yapılır veya yaptırılır.

(2) Uzmanlar ve uzman yardımcıları Başkanlıkça uygun görülen kurum dışı kurs ve sertifika programı niteliğindeki eğitimlerden ve Başkanlıkça hazırlanan bir program dâhilinde yabancı dil eğitiminden faydalandırılabilirler.

(3) Eğitim programlarında uzaktan eğitim yönteminden de yararlanılabilir.

Yurt dışında eğitim

MADDE 32- (1) Uzmanlar ve uzman yardımcıları, 657 sayılı Kanun ve 21/1/1974 tarihli ve 7/7756 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Yetiştirilmek Amacıyla Yurt Dışına Gönderilecek Devlet Memurları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde yurt dışına gönderilebilirler.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Uzmanlığa yeniden atanma

MADDE 33- (1) Uzman unvanını kazandıktan sonra herhangi bir sebeple Başkanlıktaki görevinden ayrılmış olup da yeniden uzmanlığa atanmak isteyenler, boş kadro bulunmak ve gereken şartları kaybetmemiş olmak kaydıyla, durumlarına uygun uzman kadrolarına atanabilirler.

Hüküm bulunmayan hâller

MADDE 34- (1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hâllerde, 657 sayılı Kanun ve Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik hükümleri uygulanır.

Yürürlük

MADDE 35- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 36- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı yürütür.

Kaynak: resmigazete.gov.tr