Türkiye Su Fakiri Ülke! Değil Ama…

Türkiye Su Fakiri Ülke! Değil Ama…

Sevgili dostlar,

Son yıllarda su krizi giderek daha fazla gündeme geliyor. Haberlerde, akademik çalışmalarda ve uzman görüşlerinde sıkça şu cümleyi duyuyoruz: “Türkiye su fakiri bir ülke!” Peki, gerçekten öyle mi?

Öncelikle, su fakiri teriminin ne anlama geldiğini iyi bilmek gerekiyor. Bir ülkenin su zengini, su stresi altında ya da su fakiri olup olmadığı kişi başına düşen yıllık yenilenebilir su miktarına göre belirleniyor. Bu ölçüme göre, kişi başına yıllık 1700 metreküpten fazla suyu olan ülkeler su zengini, 1000-1700 metreküp arasında suyu olanlar su stresi çeken, 1000 metreküpün altına düşenler ise su fakiri olarak tanımlanıyor. Türkiye’nin yıllık kişi başına düşen kullanılabilir su miktarı yaklaşık 1300-1400 metreküp civarında. Yani, tam olarak su fakiri değiliz ama su stresi yaşayan bir ülkeyiz.

Buraya kadar her şey net. Peki, asıl problem nerede?

Sorun Su Miktarında mı, Yönetiminde mi?

Türkiye, su kaynakları açısından fakir bir ülke değil ama su yönetimi açısından büyük sıkıntılar yaşıyor. Mevcut su kaynaklarımızı verimli kullanamıyoruz. Özellikle tarımsal sulamada hala vahşi sulama yöntemleri yaygın. Tarımda kullanılan suyun büyük bir kısmı, yanlış sulama teknikleri nedeniyle boşa harcanıyor. Şehirlerde ise altyapı eksiklikleri, su kayıpları ve geri dönüşüm sistemlerinin yetersizliği ciddi sorunlar yaratıyor.

Su fakiri bir ülke olmamamıza rağmen, kuraklık tehlikesi ve su krizleri kapımızda. Çünkü mevcut suyumuzu doğru yönetemediğimiz sürece, var olan kaynaklar hızla tükeniyor.

Sanal Su ve Su İsrafı

Birçok kişi su tasarrufunu sadece musluğu kapatmak olarak görüyor. Oysa su tüketimi bunun çok ötesinde. Sanal su kavramı burada devreye giriyor. Yani, bir ürünü tüketirken aslında onun üretimi için harcanan suyu da tüketiyoruz. Örneğin:

• Bir hamburger üretmek için yaklaşık 2400 litre su kullanılıyor.
• Bir tişört üretmek için 2700 litre su gerekiyor.
• Bir kilo pamuk yetiştirmek için yaklaşık 10.000 litre su harcanıyor.

Yani, tarımsal üretimden sanayiye kadar her şeyde su tüketiyoruz. Ancak farkında olmadan harcadığımız bu su, en büyük israf kaynaklarından biri oluyor. Türkiye, su fakiri değil ama suyu bilinçsizce tüketen bir ülke.

Ne Yapmalıyız?

Sevgili dostlar, su yönetimi konusunda bireysel ve toplumsal olarak atabileceğimiz çok önemli adımlar var.

• Tarımsal sulamada modern tekniklere geçilmeli. Damla sulama ve akıllı tarım uygulamaları yaygınlaşmalı.
• Şehirlerde su altyapıları güçlendirilmeli. Kaynak kayıplarını önleyecek yatırımlar artırılmalı.
• Geri dönüşüm sistemleri teşvik edilmeli. Kullanılmış suyun yeniden değerlendirilmesi sağlanmalı.
• Sanal su tüketimi konusunda bilinç oluşturulmalı. Gıda ve tekstil tüketiminde daha sürdürülebilir seçimler yapılmalı.
• Kamu ve özel sektör iş birliğiyle su yönetimi projeleri geliştirilmeli.

Su fakiri olmadan önce harekete geçmek zorundayız. Çünkü su fakiri olmak için beklemeye gerek yok, yanlış yönetimle kendi elimizle bu duruma düşebiliriz.

Gelin, bu sorumluluğu hep birlikte üstlenelim. Suyumuzu doğru kullanırsak, su krizine girmeden bilinçli bir şekilde geleceğimizi koruyabiliriz. Unutmayalım, Türkiye su fakiri değil ama suyu iyi yönetemezsek, bir gün gerçekten fakir olabiliriz.

Sevgiyle kalın,

Süleyman Çetin

Çevre Yüksek Mühendisi ve Proje Uzmanı

Türkiye’nin Yeni İstihdam Gücü: Yeşil Yaka Meslekleri

Yeşil Yaka: Yeni Nesil İstihdamın Yükselen Gücü

Sevgili Dostlar,

Uzun yıllardır iş dünyasında beyaz yaka ve mavi yaka kavramları üzerinden kariyer yolları şekillendi. Ancak artık bu geleneksel ayrımın yanına yeşil yaka ekleniyor ve iş dünyasının en gözde çalışanları arasına girmeyi başarıyor. Çevre ve sürdürülebilirlik temelli yeni nesil meslekler, sadece ekosistemi koruma amacı taşımıyor; aynı zamanda yüksek gelir ve istihdam güvencesi de sunuyor.

Günümüzde iklim değişikliğiyle mücadele, sıfır atık uygulamaları, karbon salınımını azaltma hedefleri, yenilenebilir enerji ve sürdürülebilir tarım gibi alanlara yapılan yatırımlar hızla artıyor. Türkiye’de yeşil ekonomiye ayrılan kaynak son üç yılda 150 kat büyüyerek 8 milyar doları aştı. Küresel ölçekte ise bu rakam 2 trilyon doları buldu. Bu durum, sadece çevre için değil, iş dünyası için de büyük bir dönüşüm anlamına geliyor. Önümüzdeki beş yıl içinde Türkiye’de yeşil yaka çalışanlarının sayısının 1 milyonu aşması bekleniyor!

Yeşil Yakaya Olan Talep Hızla Artıyor!

Türkiye’de yenilenebilir enerji, sürdürülebilir tarım, karbon yönetimi, atık ve su yönetimi gibi çevre dostu sektörlerde nitelikli iş gücü açığı hızla büyüyor. Büyük şirketler, açık pozisyonlarının %40’ının yeşil ekonomi ile ilgili olduğunu belirtirken, bu alanda yeterli uzman bulunmaması nedeniyle maaşlar hızla yükseliyor.

Elektrikli araç sektöründe faaliyet gösteren bir şirket yetkilisi durumu şöyle özetliyor:

“Elektrikli araç teknisyenlerimiz 90 bin TL maaş alıyor. Beş yıl önce böyle bir pozisyon gündemde bile değilken, bugün en çok aranan mesleklerden biri haline geldi.”

Benzer şekilde rüzgâr enerjisi sektöründe çalışan bir yetkili de “Türkiye’de rüzgâr türbini bakım uzmanı bulmak neredeyse imkânsız hale geldi. Maaşlar hızla yükseliyor ve yetişmiş elemanları elimizde tutmak için büyük çaba harcıyoruz” diyerek bu alanın önemine dikkat çekiyor.

Bu tablo, yeşil yaka çalışanlarının iş dünyasının en çok kazananları arasına girdiğini gösteriyor.

Yeşil Yaka Mesleklerinde Maaşlar Zirveye Çıkıyor!

• Rüzgâr Türbini Uzmanı: 90.000 TL – 130.000 TL
• Güneş Enerjisi Mühendisi: 75.000 TL – 150.000 TL
• Elektrikli Araç Bakım Teknisyeni: 80.000 TL – 100.000 TL
• Karbon Ayak İzi Danışmanı: 100.000 TL – 500.000 TL
• Sürdürülebilir Tarım Uzmanı: 60.000 TL – 85.000 TL
• Atık Yönetimi Mühendisi: 75.000 TL – 110.000 TL
• Su ve Atıksu Yönetimi Uzmanı: 85.000 TL – 100.000 TL
• Çevre Politikaları Danışmanı: 90.000 TL – 400.000 TL
• Sıfır Atık Proje Yöneticisi: 90.000 TL – 120.000 TL
• Yeşil Finans Uzmanı: 80.000 TL – 140.000 TL
• Biyoenerji Mühendisi: 90.000 TL – 130.000 TL
• İklim Değişikliği Risk Analisti: 95.000 TL – 160.000 TL
• Sürdürülebilir Lojistik Uzmanı: 80.000 TL – 110.000 TL
• Toprak Sağlığı ve Biyoçeşitlilik Uzmanı: 95.000 TL – 100.000 TL
• Dikey Tarım Mühendisi: 80.000 TL – 180.000 TL
• Enerji Depolama Sistemleri Mühendisi: 90.000 TL – 180.000 TL
• Yeşil Hidrojen Uzmanı: 100.000 TL – 200.000 TL

Bu maaş skalaları, yeşil ekonominin geleceğin en kazançlı sektörlerinden biri haline geldiğini açıkça ortaya koyuyor.

Yatırımlar Büyüyor, Fırsatlar Artıyor

• Türkiye’de yenilenebilir enerji yatırımları 2023’te %85 artarak 10 GW’lık yeni kapasite devreye alındı.
• Elektrikli araç şarj istasyonu sayısı son bir yılda %400 artışla 10.000’i geçti.
• Sürdürülebilir tarım teknolojileri için özel teşvik paketleri açıklandı, bu alandaki istihdam %70 arttı.
• AB’nin 2030 Yeşil Mutabakatı kapsamında Türk şirketleri için yıllık 50 milyar dolarlık yeşil ihracat fırsatı doğdu.

Üniversiteler ve Meslek Liseleri Bu Değişime Uyum Sağlıyor

Yeşil yaka mesleklerindeki uzman açığı, eğitim sistemini de dönüştürmeye başladı.

• İTÜ ve ODTÜ gibi üniversiteler, 2024 itibarıyla "Yeşil Teknolojiler" bölümlerini açtı.
• Meslek liselerinde "yenilenebilir enerji teknisyenliği" eğitimi verilmeye başlandı.
• Online eğitim platformlarında "yeşil ekonomi" ve "karbon muhasebesi" gibi konulara olan talep %300 arttı.

Yeşil Yakalı Meslekler Bize Ne Anlatıyor?

Sevgili dostlar, iş dünyasında yeşil yaka meslekleri artık alternatif değil, ana akım kariyer yollarından biri haline gelmiş durumda. Çevre odaklı bu meslekler, sadece ekolojik fayda sağlamıyor, aynı zamanda yüksek maaş ve iş güvencesi de sunuyor.

Özellikle gençler için yenilenebilir enerji, sürdürülebilir tarım, karbon yönetimi ve çevre mühendisliği gibi alanlarda uzmanlaşmak büyük fırsatlar sunuyor. Türkiye’nin geleceğini şekillendirecek bu meslekler, hem doğayı koruyan hem de ekonomik büyümeye katkı sağlayan bir gelecek inşa ediyor.

Eğer kariyer yolunuzu şekillendirirken geleceğin meslekleri arasında yer almak istiyorsanız, yeşil ekonomi ve sürdürülebilirlik alanlarına yönelmenin tam zamanı!

Sevgiyle kalın,

Süleyman ÇETİN

Çevre Yüksek Mühendisi ve Proje Uzmanı

Gizli Su Kullanımı: Sanal Su Nedir?

Sevgili Dostlar,

Günlük hayatta su tüketimini düşündüğümüzde aklımıza ilk gelen şey, içme suyu ya da duşta, çamaşır yıkarken veya yemek yaparken kullandığımız sudur. Ancak aslında farkında olmadan çok daha fazla su tüketiyoruz. İşte burada devreye sanal su kavramı giriyor.

Sanal su nedir?

Sanal su, herhangi bir ürünün üretilmesi için kullanılan ancak gözle doğrudan göremediğimiz sudur. Yani, bir bardak çayı içerken sadece içindeki suyu değil, o çayın yetişmesi, işlenmesi ve soframıza gelmesi için harcanan suyu da tüketiyoruz. Aynı şekilde, bir hamburger yemek, bir tişört satın almak ya da bir çift ayakkabı almak bile binlerce litre suyun dolaylı olarak harcanmasına neden oluyor.

Bir hamburger kaç litre su?

Belki şaşıracaksınız ama bir hamburgerin üretimi için yaklaşık 2400 litre su harcanıyor! Evet, yanlış okumadınız. İçindeki ekmek, et, marul, domates ve diğer bileşenlerin her biri yetiştirilirken, işlenirken ve taşınırken ciddi miktarda su tüketiliyor. Bir tişört için ortalama 2700 litre, bir çift deri ayakkabı için ise 8000 litre su harcanıyor.

Neden Önemli?

Dünya genelinde su kaynakları giderek azalıyor ve su kıtlığı, gelecekte insanlığın karşılaşacağı en büyük krizlerden biri olarak görülüyor. Özellikle iklim değişikliği ve artan nüfus, su kullanımını daha kritik hale getiriyor. Türkiye gibi su stresi yaşayan ülkelerde sanal suyu doğru yönetmek, gelecekte su krizlerini önlemenin anahtarı olabilir.

Bir ülkenin sanal su dengesi, ithal ve ihraç ettiği ürünlerle doğrudan ilgilidir. Türkiye, su yoğun tarım ürünleri ihraç ettiğinde aslında kendi su kaynaklarını da ihraç etmiş oluyor. Örneğin, bir kilogram pamuk üretimi için 10 bin litre su kullanılıyor. Eğer bu pamuğu ihraç ediyorsak, suyumuzu da ihraç etmiş oluyoruz.

Bireysel Olarak Ne Yapabiliriz?

Sanal su tüketimini azaltmak için birkaç basit ama etkili adım atabiliriz:

• Daha bilinçli tüketim: İhtiyacımız olmayan giysileri almaktan kaçınarak su tüketimini azaltabiliriz.
• Yerel ve mevsiminde beslenmek: Mevsiminde üretilen yerel gıdalar, daha az su tüketimi gerektirir.
• Daha az et tüketmek: Kırmızı et, sanal su tüketiminin en yüksek olduğu besinlerden biridir.
• Geri dönüşümü desteklemek: Geri dönüştürülen malzemeler, yeni üretime göre çok daha az su harcar.

Sevgili dostlar, su tüketimi sadece elimizdeki musluğu kapatmakla sınırlı değil. Tükettiğimiz her ürünün arkasındaki gizli su tüketimini de farkında olmamız gerekiyor. Su, en kıymetli doğal kaynağımız ve gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmak için onu bilinçli kullanmak zorundayız. Unutmayalım, her tercihimiz su tüketimini doğrudan etkiliyor.

Sevgiyle kalın,

Yazar, Çizer, Kalemi Keskin

Çevre Yüksek Mühendisi Süleyman Çetin

Marmara’da Müsilaj Planı Tamam, Fakat 1 Madde Unutuldu

 Sevgili Dostlar,

Marmara, yüzyıllardır Türkiye'nin kalbi konumunda olmuştur. Ancak ne yazık ki, bölgedeki endişe verici bir sorun da sessizce devam ediyor: müsilaj sorunu. Yakın zamanlarda hazırlanan 22 maddelik eylem planını özetleyen Prof. Dr. Mustafa Sarı, planın hedeflerinin büyük çoğunluğunun %100 başarıyla yerine getirildiğini belirtti. Fakat tek bir eksiklik var; planın beşinci maddesi. Bu madde, Marmara çevresindeki tüm atık arıtma tesislerinin “ileri biyolojik arıtma tesisleri” haline dönüştürülmesini öngörüyordu. Ne var ki, bu dönüşüm gerçekleşmedi. Sonuç olarak, Marmara’nın 40 yıldır atık çamuruyla kirlenmesini sona erdirecek etkili bir adım atılamadı.

Atıksu arıtma tesisinde yönetici olarak çalışmış yüksek çevre mühendisi olarak, böylesine hayati bir çevre sorununun çözümünde tüm sistemin yeniden yapılandırılmasının ne denli önemli olduğunu belirtmek isterim. Atık arıtma tesislerinin modernizasyonu, sadece su kalitesini artırmakla kalmayacak, aynı zamanda deniz ve kıyı ekosistemlerimizi koruyacak. Marmara’da yıllardır süregelen atık çamuru problemi, deniz canlıları, balıkçılık ve hatta turizm gibi sektörlerde ciddi sıkıntılara yol açıyor. Sorunun temelinde ise, planın tek eksik halkası olan beşinci madde yer alıyor. Arıtma tesisi eksikliği.

Günümüze kadar birçok alanda önemli adımlar atılmış olsa da, bu kritik dönüşüm gerçekleştirilemediği için kirlilik temel mesele olarak varlığını sürdürüyor. Yerel yönetimler, çevre kurumları ve ilgili paydaşların daha etkin ve koordineli çalışması gerekiyor. Çünkü bizler, Marmara’nın temiz ve sağlıklı bir gelecek için yeniden doğuşuna şahit olmak istiyoruz. Unutmayalım ki, bu bölge sadece ekonomik açıdan değil, ekolojik ve toplumsal açıdan da Türkiye’nin geleceğini belirleyen önemli bir unsur.

Sevgili dostlar, Marmara’nın sessiz çığlığına kulak verelim. Atık arıtma tesislerinin ileri biyolojik arıtma tesislerine dönüştürülmesi, Marmara’nın temizlenmesi ve gelecek nesillere daha yaşanabilir bir çevre bırakılması için elzem. Bu konuda ortak bir bilinçle, kararlı adımlar atmak hepimizin sorumluluğudur. Gelin, Marmara’ya hak ettiği değeri verelim ve kirliliğin zincirini kırarak temiz bir gelecek inşa edelim.

Süleyman Çetin
Yazar - Çizer - Gezer

Çevre Yüksek Mühendisi

İklim Değişikliği Akademisi

Gezegenimizin geleceği için çok önemli konularla akademimiz 7 Aralık’ta başlıyor..

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ AKADEMİSİ

İklim değişikliği hakkında merak edilen her şey,  çok önemli konular ve değerli hocalarımızla sizlerle‼️

Bu online eğitim programı;

Antalya İl Tarım ve Orman Müdürlüğünce Ankara Üniversitesi işbirliğinde gerçekleştirilen bir eğitim programıdır.

Derslerimiz 7-9-12-14-16-19-21-23-26-28-30 Aralık  tarihlerinde saat:20:00’de yapılacaktır.

İşte eğitim planımız;

7 Aralık Çarşamba saat 20:00

- İklim Değişikliği ve Etkileri Nelerdir?

Prof. Dr. İhsan ÇİÇEK 

Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi 

 🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

9 Aralık Cuma saat 20:00

 - İklim, İklim Değişikliği ve Su İlişkisi

Dr. Mesut DEMİRCAN 

Tarım ve Orman Bakanlığı, Iğdır 16. Bölge Müdürlüğü 

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

 

12 Aralık Pazartesi saat 20:00

- İklim Değişikliği ile Uyumlu Su Yönetimi

Doç. Dr. Gökşen ÇAPAR 

Ankara Üniversitesi, Su Yönetimi Enstitüsü 

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

 

14 Aralık Çarşamba saat 20:00

- Değişen İklim, Değişen Göller

Prof. Dr. Nilsun DEMİR 

Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi

 

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

16 Aralık Cuma saat 20:00

- İklim Değişikliği ve Sulak Alanların Geleceği

Prof. Dr. Hakan YİĞİTBAŞIOĞLU - Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

 

19 Aralık Pazartesi saat 20:00

- İklim Değişikliğinin Tarımda Ekonomik Etkileri

Prof. Dr. İlkay DELLAL 

Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

 21 Aralık Çarşamba saat 20:00

- İklim Değişikliği ile Mücadelede Tarımsal Su Yönetimi

Prof. Dr. Yeşim AHİ 

Ankara Üniversitesi, Su Yönetimi Enstitüsü

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

 

23 Aralık Cuma saat 20:00

 - Sürdürülebilir Yeraltı Suyu Yönetimi

Doç. Dr. Şebnem ARSLAN - Ankara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

 

26 Aralık Pazartesi saat 20:00

- Su ve Enerji İlişkisi

Prof. Dr. Mutlu YILMAZ 

Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi

 

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

28 Aralık Çarşamba saat 20:00

- Bir Güvenlik Tehdidi Olarak İklim Değişikliği

Dr. Öğr. Üyesi Ezgi KOVANCI 

Adıyaman Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

 

30 Aralık Cuma saat 20:00

- İklim Değişikliği ve Halk Sağlığı

Prof. Dr. Deniz ODABAŞ 

Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi

🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀

EĞİTİM KONULARINA İLAVE EĞİTİMLER OLABİLİR, ÇALIŞMALARIMIZ DEVAM EDİYOR

Ücretsiz-belgeli-online eğitime katılmak için ve eğitimi incelemek için iletişime geçebilirsiniz.

site linkini arkadaşlarınızla ve gruplarınızla paylaşarak daha çok kişinin eğitimlerden haberdar olmasını sağlayabilirsiniz.

COP27 Biterken.. Hangi Kararlar Konuşuldu?

100’ün üstünde lider ve 35000'in üzerinde katılımcıyla UNFCC 27. Taraflar Konferansı, bilinen adıyla COP27, 6-20 Kasım 2022 tarihleri arasında Mısır’da gerçekleştirildi.

• Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, “İklim değişikliği bir ada ülkesini sular altında bırakacaksa veya Afrika kıtasını kuraklığın pençesinde bırakacaksa COP27 buna yanıt olmadı. Çok ödevimiz ve az zamanımız var,” dedi.

• “Uzatmalı pek çok tartışmanın olduğu, ancak yaptırımı olan kararların alınmadığı bir konferans daha izledik,” demek yanlış olmayacak sanırım.

• Kayıp ve hasar fonunun oluşturulması kararını bazıları pek alkışladı. Pek çoğu da COP27’nin tatmin edici olmadığını belirtti.

• Konferansta iklimin etkilerine karşı ne yapılacağı çok konuşulurken iklim krizinin sebeplerini ortadan kaldırmak için yapılması gerekenler pek konuşulmadı.

• Geçen yıl yapılan COP26’dan bu yana pek bir gelişme kaydedilmediği vurgulandı. Mevcut politikalarla yüzyılın sonuna kadar 2,8oC sıcaklık artışının kaçınılmaz olduğu, bunun katastrofik sonuçlarının olacağı vurgulandı. Liderlere daha fazla çaba göstermeleri gerektiği uyarısı yapıldı.
• Rusya-Ukrayna savaşı çokça konuşuldu. Savaşın iklim krizinde yavaşlamak için değil hızlanmak için bir sebep olması gerektiği belirtildi. Ancak savaş başladığından bu yana Avrupa, Kuzey Amerika, Afrika ve Avustralya’da yeni fosil yakıt üretimi yatırımlarının neden yapıldığı sorulmadı.

Avrupa İklim Paktı Nedir?

Avrupa  İklim Paktı  , herkes için daha sürdürülebilir bir Avrupa inşa etmek için insanları bir araya getiriyor. İnsanlar, kuruluşlar, işletmeler ve şehirler, gerçek eylemde bulunma taahhüdünde bulunarak Pakta dahil olabilirler . Bir birey olarak – örneğin – daha az uçuş yapmayı taahhüt edebilir veya paranızı fosil yakıtlara yatırım yapmayan bir bankaya aktarabilirsiniz . İşletmeler, kuruluşlar ve şehirler iki tür taahhütten birini yapabilir: bir dizi farklı iklim dostu eylemi temsil eden Pathway taahhüdü veya daha iddialı Kuzey Yıldızı taahhüdü sera gazı emisyonlarının büyük ölçüde azaltılmasına katkıda bulunan önemli ve ölçülebilir eylemleri içerir. Kuzey Yıldızı taahhüdü, tam olarak Avrupa Komisyonu'nun taahhüt ettiği şeydir.

 Avrupa İklim Paktı, insanların, toplulukların ve kuruluşların Avrupa genelinde iklim eylemine katılmaları için bir fırsattır:

• iklim değişikliği hakkında bilgi edinin,
• çözümler geliştirmek ve uygulamak,
• başkalarıyla bağlantı kurun ve bu çözümlerin etkisini en üst düzeye çıkarın..

Neden bir Avrupa İklim Paktı'na ihtiyacımız var?

İklim krizi gerçektir ve AB bununla mücadele etmeye kararlıdır.

Bilim bize Paris Anlaşmamızı gerçekleştirmek için acilen harekete geçmemiz gerektiğini söylüyor

Aralık 2019'da, gelecek nesiller için sağlıklı bir gezegeni garanti ederken daha adil, daha sağlıklı ve daha müreffeh bir topluma geçiş için bir Avrupa Yeşil Anlaşması'nı başlattık.

Sadece bilime değil, aynı zamanda vatandaşlardan daha güçlü eylem taleplerine de cevap veriyoruz. AB çapında anketler, Avrupalıların iklim değişikliğini ciddi bir sorun olarak gördüğünü gösteriyor.

Avrupa Yeşil Anlaşması'nda özetlenen çözümler ancak insanlar, topluluklar ve kuruluşların hepsi dahil olduğunda ve harekete geçtiğinde başarılı olabilir.

Bu nedenle, birlikte çalışmak ve öğrenmek, çözümler geliştirmek ve gerçek değişim için ağlar oluşturmak için bir platform olan Paktı başlattık.

Sıfırdan başlamıyoruz. Pakt, Avrupa'da iklim eylemi yaklaşımında devrim yaratmaya başlamış olan girişimler, ağlar ve hareketler için verimli bir zemin sağlamak istiyor.

Pakt, ellerinden gelen her şekilde katkıda bulunmaya hazır olan sayısız Avrupalıyı güçlendirecek ve şimdiye kadar daha az dahil olanlara ulaşacaktır.

Paktın hedefleri nelerdir?

• İklim sorunları ve AB eylemleri hakkında farkındalığı artırmak
• İklim eylemini teşvik edin ve katılımı hızlandırın,
• İklim üzerinde hareket eden vatandaşları ve kuruluşları birbirine bağlayın ve birbirlerinden, öğrenmelerine yardımcı olun.

Bu taahhüt pratikte neleri içeriyor?

Avrupa Komisyonu'nun Kuzey Yıldızı taahhüdü üç temel alanı kapsamaktadır: binalar ve çalışma alanı; işle ilgili seyahat; ve BT altyapısı ve ihtiyaçları.

Binalar ve çalışma alanları, 2019 yılında Avrupa Komisyonu tarafından üretilen emisyonların %43'ünü temsil etmektedir. Sonuç olarak Komisyon, Brüksel'deki ve diğer yerlerdeki binaları için 2019-2030 yılları arasında emisyonları %30 oranında azaltacak yeni bir gayrimenkul politikası geliştirmiştir. Bunu yapmak için Komisyon, yönettiği bina sayısını azaltırken, esnek çalışma ve daha fazla tele-çalışmaya doğru bir geçiş yapacak. Ayrıca mevcut binaları yenileyerek ve fotovoltaik paneller ve güneş enerjili su ısıtma sistemi kurarak kendi yeşil enerjisini üreterek bu binaların çevresel performansını iyileştirecektir.

Personelin işle ilgili seyahatleri 2019'da Komisyon emisyonlarının %28'ini oluştururken, akıllı görevler ve daha çevreci ulaşım yöntemleri düzenlenerek bu oranın yarısı 2024 yılına kadar azaltılabilir. İşle ilgili seyahatlere ilişkin dahili kılavuzlar gözden geçirilecek ve yeni bir BT aracı seyahatten kaynaklanan emisyonları izleyerek seyahat ve konaklama için daha çevreci seçeneklerin seçilmesini kolaylaştıracaktır.

Artan tele-çalışma, personelin işe gidip gelmesi, işle ilgili seyahatler ve kurumsal araç filosu (2027'ye kadar %100 sıfır emisyonlu filo) dahil olmak üzere daha esnek çalışmaya ilişkin tedbirler, işle ilgili seyahatleri azaltabilir ve trafik sıkışıklığını ve kirliliği azaltacak daha yeşil ve daha sürdürülebilir ulaşım türlerinin kullanımını teşvik edebilir. Brüksel'deki araç park yerleri, akıllı izleme ve planlama araçlarının kullanılmasıyla 2030 yılına kadar kademeli olarak en az %35 oranında azaltılacaktır. Dış uzmanların seyahatleriyle ilgili olarak Komisyon, çevrimiçi, hibrit ve yüz yüze toplantıların bir karışımını kullanarak personelin işle ilgili seyahatlerinde gösterilen çabaları yansıtacak ve emisyonları izleyecektir.

BT altyapısı ve varlıkları 2019 yılında Komisyon emisyonlarının %5'ini temsil etmekteydi ve 2030 yılına kadar %30 oranında azaltılması hedeflenmektedir. Bunu yapmak için Komisyon, yerel veri odalarının sayısını kademeli olarak azaltacak, eski sistemleri kullanımdan kaldıracak ve farkındalık artırma kampanyaları yoluyla personelin bireysel dijital karbon ayak izlerini azaltacaktır.

Nasıl katılabilirsiniz?

Herkes Avrupa İklim Paktı'nın bir parçası olabilir. Aslında, herkesi mümkün olan her şekilde katılmaya teşvik ediyoruz!

Katılmanın birçok yolu olacak. İşte ilklerden bazıları:

1. İklim Paktı Elçisi Olun.
2. İklim dostu eylemde bulunun ve bir taahhütte bulunun.

Ne yapabilirim?

Bugün bir söz vererek değişimin parçası olabilirsiniz! Hiçbir işlem çok küçük değildir. Bireyler, kuruluşlar, işletmeler ve şehirler, diğerlerini katılmaya söz vererek ve ilham vererek Avrupa İklim Paktı'na dahil oluyorlar.

Count Us In platformu aracılığıyla karbon ayak izinizi azaltmak için bir adım atın – bireylerin karbon ayak izlerini azaltmalarının en etkili yolu olarak BM Çevre Programından uzmanlarla birlikte 16 adım seçildi. Avrupa Komisyonu'nun gösterdiği gibi, kuruluşlar ve gruplar da taahhütte bulunabilirler: 235'ten fazla kuruluş, ulaşım ve enerjiden su ve atıklara kadar her şeyle ilgili taahhütlerde bulunmuştur.

İklim Değişikliği Uzmanlığı

 27.08.2022 tarihli ve 31936 sayılı Resmi Gazete'de "İklim Değişikliği Uzmanlığı Yönetmeliği" yayımlanmıştır.

Yönetmeliğin güncel halini aşağıda okuyabilirsiniz.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ UZMANLIĞI YÖNETMELİĞİ

 BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç

MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; iklim değişikliği uzman yardımcılarının mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yeterlik sınavları, iklim değişikliği uzmanlığına atanmaları ile iklim değişikliği uzman ve uzman yardımcılarının görev, yetki, hak ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esaslarını belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, İklim Değişikliği Başkanlığında istihdam edilecek iklim değişikliği uzman ve uzman yardımcılarını kapsar.

Dayanak

MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ek 41 inci maddesi ile 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 792/H maddesinin birinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakan: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanını,

b) Başkan: İklim Değişikliği Başkanını

c) Başkanlık: İklim Değişikliği Başkanlığını,

ç) Birim: İklim değişikliği uzmanı ve uzman yardımcılarının görev yaptıkları Başkanlık hizmet birimlerini,

d) Birim amiri: Başkanlık hizmet birimlerinin en üst amirlerini,

e) KPSS: 18/3/2002 tarihli ve 2002/3975 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik uyarınca yapılan Kamu Personeli Seçme Sınavını,

f) ÖSYM: Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığını,

g) Sınav hazırlık komisyonu: İklim değişikliği uzman yardımcıları için düzenlenecek yarışma sınavı ile ilgili hazırlıkları yapan komisyonu,

ğ) Sınav kurulu: İklim değişikliği uzman yardımcılığı sınav kurulunu,

h) Tez: İklim değişikliği uzmanlık tezini,

ı) Tez jürisi: Uzman yardımcısının uzmanlık tezini değerlendiren jüriyi,

i) Uzman: İklim değişikliği uzmanını,

j) Uzman yardımcısı: İklim değişikliği uzman yardımcısını,

k) Yarışma sınavı: İklim değişikliği uzman yardımcılığına giriş için yapılacak yazılı ve sözlü veya yalnızca sözlü sınavı,

l) YDS: Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavını,

m) Yeterlik sınavı: İklim değişikliği uzmanlığı yeterlik sınavını,

n) Yeterlik sınav komisyonu: Uzman yeterlik sınavını yapan komisyonu,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Sınav Kurulu, Yarışma Sınavı ve Atamaya İlişkin Esaslar

Sınav hazırlık komisyonu ve görevleri

MADDE 5- (1) Sınav hazırlık komisyonu, Başkanın onayı ile en az biri Yönetim Hizmetleri Dairesi Başkanlığından ve en az bir uzmandan olmak üzere bir başkan ve dört üyeden teşekkül eder. Ayrıca, aynı usulle dört yedek üye belirlenir.

(2) Sınav hazırlık komisyonu; yarışma sınavının hazırlık çalışmalarını yapar, yarışma sınavı başvurularını inceler ve aranan şartların adaylarda mevcut olup olmadığını tespit eder. Sınava katılacak sayıda adayı tutanak ile belirleyip müracaat için belirlenen son günden itibaren on gün içinde Yönetim Hizmetleri Dairesi Başkanlığına bildirir.

Sınav kurulu

MADDE 6- (1) Sınav kurulu; Başkan veya görevlendireceği başkan yardımcısının başkanlığında, en az daire başkanı düzeyinde yöneticiler ile en az bir uzmandan olmak üzere başkan dahil beş üyeden oluşur. Yönetim Hizmetleri Dairesi Başkanı sınav kurulunun doğal üyesidir. Ayrıca, aynı usulle beş yedek üye belirlenir. İhtiyaç hâlinde, üniversite öğretim üyeleri arasından en fazla iki kişi, sınav kurulunda asıl üye olarak görevlendirilebilir.

(2) Sınav kurulunun asıl ve yedek üyeleri Başkan tarafından belirlenir.

Sınav kurulunun görevleri

MADDE 7- (1) Sınav kurulunun görevleri şunlardır:

a) Yarışma sınavı sorularını hazırlamak veya hazırlatmak.

b) Yarışma sınavını yapmak veya yaptırmak.

c) Yarışma sınavı sonuçlarını değerlendirmek.

ç) Yarışma sınavı sonuçlarına göre adayların başarı sıralamasını yapmak.

Sekretarya hizmetleri

MADDE 8- (1) Sınav hazırlık komisyonu, sınav kurulu ile yeterlik sınav komisyonunun sekretarya hizmetleri Yönetim Hizmetleri Dairesi Başkanlığınca yürütülür.

Yarışma sınavı

MADDE 9- (1) Uzman yardımcıları, mesleğe yarışma sınavı ile alınır. Sınavın açılmasına Başkanın teklifi üzerine Bakanın oluru ile karar verilir. Bakan olurunda ihtiyaca göre hangi öğrenim dalında ne kadar uzman yardımcısı alınacağı da tespit edilip yapılacak sınav ilanında belirtilir. Yarışma sınavı, kadro ve ihtiyaç durumuna göre Başkanlıkça uygun görülen zamanlarda ve öğrenim dallarında sınav kurulu tarafından yapılır. Yarışma sınavının, yazılı ve sözlü olarak iki aşamalı veya yalnızca sözlü olarak yapılmasına sınav kurulunca karar verilir.

(2) Yarışma sınavına; KPSS sonuçlarına göre, sınav ilânında belirtilen taban puan esas alınarak, atama yapılacak kadro sayısının yirmi katına, yalnızca sözlü sınav yapılması halinde sözlü sınava çağrılacak aday sayısı yarışma sınavı duyurusunda belirtilen kadronun dört katına kadar aday çağrılır. Son sıradaki adayla aynı puanı alan adaylar da yarışma sınavına çağrılır.

Yarışma sınavı duyurusu

MADDE 10- (1) Atamada bulunulacak olan kadroların Başkanlıkça belirlenen derece ve sayıları, öğrenim dallarına göre kontenjanları, KPSS puan türleri, asgarî taban puan ve puan sıralamasına göre kaç adayın davet edileceği, yarışma sınavına katılacak olanlarda aranan genel ve özel şartlar, müracaat tarihi, yeri, şekli ve istenecek belgeler, yarışma sınavının yeri, şekli, tarihi, sınav konuları ile ağırlık puanları ve diğer hususlar; sınava başvuru için öngörülen son tarihten en az otuz gün önce Resmî Gazete’de, Cumhurbaşkanınca belirlenen kurumun internet sayfasında ve Başkanlık internet sayfasında ilân edilmek suretiyle duyurulur.

(2) Yarışma sınavına, öğrenim dalları itibarıyla alınacak uzman yardımcısı sayısı kadar başvurunun olmaması hâlinde kadro ve ihtiyaç durumuna göre birinci fıkra hükmü doğrultusunda ilan edilmek suretiyle öğrenim dalları arasındaki sayısal belirleme ve değişiklik yapma yetkisi Başkanlığa aittir.

Başvuru şartları

MADDE 11- (1) Uzman yardımcılığı yarışma sınavına katılabilmek için;

a) 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinde belirtilen genel şartlara sahip olmak,

b) Başkanlığın ihtiyaçları doğrultusunda ilan edilecek kontenjan çerçevesinde;

1) En az dört yıllık lisans eğitimi veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisadî ve idarî bilimler, iktisat, işletme fakülteleri ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt içindeki veya yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarının birinden mezun olmak,

2) En az dört yıllık lisans eğitimi veren mimarlık ve mühendislik fakültelerinden veya Başkanlıkça yürütülen hizmetlerin gerektirdiği ve ilanda belirtilen az dört yıllık lisans eğitimi veren yükseköğretim kurumları ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt içindeki veya yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarının birinden mezun olmak,

c) Son başvuru tarihi itibarıyla, geçerlik süresi dolmamış KPSS’den, yarışma sınavı duyurusunda belirtilen puan türlerine göre asgarî puanı almış olmak,

ç) İngilizce, Fransızca, Almanca veya Başkanlıkça tespit edilecek diğer yabancı dillerden en az biri için YDS’den veya dil yeterliği bakımından buna denkliği ÖSYM tarafından kabul edilen ve uluslararası geçerliliği bulunan başka bir sınavdan Başkanlıkça ilan edilen puan veya üstünü almış olmak,

d) Yarışma sınavının yapıldığı yılın ocak ayının birinci günü itibarıyla otuz beş yaşını doldurmamış olmak,

gerekir.

Başvuruda istenecek belgeler ve başvuru şekli

MADDE 12- (1) Uzman yardımcılığı yarışma sınavına başvuru; Başkanlık internet sayfasından temin edilerek doldurulacak, içinde adayın fotoğrafı, nüfus bilgileri, KPSS puanı, YDS puanı, yükseköğrenimini bitirdiğine dair belge ve özgeçmişinin de bulunduğu başvuru formuyla elektronik ortamda yapılır.

(2) Duyuruda belirtilmesi şartıyla Başkanlık, uzmanlık alanına ilişkin gerekli gördüğü diğer belgeleri de isteyebilir.

(3) Bu maddede istenen belge ve bilgilerin teyidi ilgili kurum ve kuruluşlardan Başkanlıkça yapılır.

Başvuruların incelenmesi ve adayların sınava kabulü

MADDE 13- (1) Sınav hazırlık komisyonu, süresinde yapılan başvuruları inceleyerek adaylarda aranan şartların mevcut olup olmadığını tespit eder ve yarışma sınavına katılmaya hak kazananları Başkanlık internet sayfasında ilan eder.

(2) Yarışma sınavının yazılı bölümünün Başkanlıkça yapılması halinde, yarışma sınavına girme hakkı kazanan adaylara fotoğraflı sınav giriş belgesi verilir. Sınav giriş belgesinde kimlik bilgileri, sınav yeri ve tarihi yer alır. Sınav giriş belgesi olmayan adaylar sınava katılamaz.

(3) Yarışma sınavına katılacakların listesine, isim listesinin ilanından itibaren beş gün içinde itiraz edilebilir. Yapılan itirazlar sınav kurulunca itiraz tarihinden itibaren en geç beş gün içerisinde sonuçlandırılır. Bu süre, incelemenin zorunlu kılması halinde en fazla on güne kadar uzatılabilir.

(4) Başvurusu kabul edilip, isimleri yarışma sınavına katılabilecekler arasında yer alanlardan, gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit edilenlerin sınavları geçersiz sayılır ve atamaları yapılmaz. Bunların atamaları yapılmış olsa dahi iptal edilir. Bunlar hiçbir hak talep edemez ve haklarında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uygulanmak üzere Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur. Bu şekilde Başkanlığı yanıltanlar kamu görevlisi ise durumları çalıştıkları kurumlara bildirilir.

(5) Başvuru şartlarını haiz olmayanların kendilerine ilişkin başvuru ile ilgili belgeleri talepleri halinde, kendilerine elden iade edilir.

Yazılı sınav konuları

MADDE 14- (1) 11 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendinde belirtilen fakültelerden mezun olanlar için yazılı sınav konuları şunlardır:

a) Genel kültür ve genel yetenek.

b) Hukuk;

1) Anayasa hukuku (genel esaslar).

2) İdare hukukunun genel esasları ve idari yargı.

3) Ceza hukuku (genel esaslar).

4) Ceza muhakemesi hukuku (genel esaslar).

5) Medeni hukuk (genel esaslar).

6) Borçlar hukuku (genel esaslar).

7) Ticaret hukuku (genel esaslar).

c) İktisat;

1) İktisat teorisi (mikro iktisat, makro iktisat).

2) İktisadi düşünceler ve doktrinler tarihi.

3) Para, banka, kredi ve konjonktür.

4) Uluslararası iktisadi ilişkiler ve teşekküller.

5) İşletme iktisadı.

6) Güncel ekonomik sorunlar.

ç) Maliye;

1) Genel maliye teorisi ve maliye politikaları.

2) Kamu giderleri.

3) Bütçe.

d) Muhasebe;

1) Genel muhasebe.

2) Bilanço analizi ve teknikleri.

3) Ticari hesap.

e) Başkanlığın görev alanına ait bilgiler.

(2) 11 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde belirtilen fakültelerden mezun olanlar için yazılı sınav konuları şunlardır:

a) Genel kültür ve genel yetenek.

b) Üniversite eğitimine ait mesleki bilgiler.

c) Başkanlığın görev alanına ait bilgiler.

(3) Yazılı sınavda yöneltilecek soruların ait olduğu konuların alt konuları sınav ilanında duyurulur.

Yazılı sınav

MADDE 15- (1) Yazılı sınav, Başkanlık tarafından yapılabileceği gibi ÖSYM’ye veya bu konuda uzmanlaşmış diğer kamu kurum ve kuruluşlarına da yaptırılabilir.

(2) Sınav sorularının % 60’ı adayların mezuniyet durumlarına göre belirlenen konulardan, %20’si genel kültür ve genel yetenek konularından ve % 20’si ise Başkanlık görev alanı ile ilgili ilanda belirtilen konulardan hazırlanır.

(3) Sınavın Başkanlık dışındaki bir kuruluşa yaptırılmasına karar verildiği takdirde, sınava ilişkin hususlar, Başkanlık ve ilgili kuruluş arasında protokol ile belirlenir.

(4) Yazılı sınavın Başkanlık tarafından yapılması halinde sınav soruları, sınav kurulunun belirleyeceği üniversitelerin öğretim üyeleri veya kamu personeli tarafından sınav duyurusunda belirtilen alanlara uygun olarak ayrı ayrı hazırlanıp söz konusu kurula sunulur. Yazılı sınav soruları, puanları ve sınav süresini gösterir tutanak, sınav kurulu başkanı ve üyeleri tarafından imzalanır.

(5) Çoğaltılan soru kâğıtları, zarflar içerisine konularak mühürlenmek suretiyle kapatılıp muhafaza edilir ve sınav salonunda adayların huzurunda açılır.

(6) Yazılı sınav sorularının hazırlanması, muhafazası ve sonuçlarının değerlendirilmesinde gizliliğe riayet edilir.

(7) Başkanlık tarafından yapılacak yazılı sınav, sınav kurulu başkanlığı tarafından bu iş için görevlendirilen personel ile sınav kurulu üyelerinin gözetimi ve denetimi altında yapılır.

(8) Sınavın başlama ve bitiş saati, kaç adayın katıldığı, her adayın kullandığı cevap kâğıdı adedini gösteren tutanak düzenlenir. Toplanan cevap kâğıtları ve tutanaklar, zarf içine konularak kapatılıp mühürlendikten sonra sınav kurulu başkanına teslim edilir.

(9) Tutanaklar, salon başkanı ve gözetim ve denetim ile görevli olanlar tarafından da imzalanır.

Yazılı sınav sonuçlarının değerlendirilmesi

MADDE 16- (1) Yazılı sınavın Başkanlık tarafından yapılması hâlinde; sınav kurulu, sınav kâğıtlarını değerlendirmek üzere üye tam sayısı ile toplanır; cevap kâğıtlarının bulunduğu kapalı zarf açılır ve cevap kâğıtları numaralandırılır. Cevap kâğıtlarının değerlendirme notu, kâğıtların numaralarının yer aldığı cetvele yazılarak sınav kâğıdı ile birlikte sınav kurulu başkanına teslim edilir. Sınav kurulu başkanınca, cevap kâğıtlarında adayların adının yazılı bulunduğu kısımları açılarak adayların isimleri cevap kâğıdı numarasına göre değerlendirme notunun yer aldığı cetvelin ilgili sütununa geçirilir.

(2) Başarı sıralamasına göre hazırlanan liste, sınav değerlendirmesinin neticelendiği günü takip eden beş iş günü içinde Başkanlığın internet sayfasında yayımlanmak suretiyle duyurulur. Sınavı kazanan adaylara ayrıca tebligat yapılmaz. İlgililer, duyuru tarihinden itibaren beş iş günü içerisinde sınav sonuçlarına itiraz edebilir. Yapılan itirazlar sınav kurulunca otuz gün içinde sonuçlandırılır.

(3) Yazılı sınavın değerlendirmesi yüz tam puan üzerinden yapılır. Yazılı sınavda başarılı sayılabilmek için en az yetmiş puan almak gerekir.

(4) Yazılı sınavda başarılı olanlar arasından, en yüksek puandan başlanarak yarışma sınavı duyurusunda belirtilen kadronun dört katı kadar aday sözlü sınava çağrılır. Çağrılacak olan son sıradaki aday ile eşit puana sahip adayların tamamı da sözlü sınava çağrılır.

Sözlü sınav

MADDE 17- (1) Yalnızca sözlü sınav yapılmasına karar verilmesi halinde sözlü sınava çağrılacak aday sayısı yarışma sınavı duyurusunda belirtilen atama yapılacak kadro sayısının dört katından fazla olamaz.

(2) Yazılı sınavdan sonra yapılan veya doğrudan yapılan sözlü sınavda adaylar;

a) Sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi,

b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü,

c) Liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu,

ç) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı,

d) Genel yetenek ve genel kültürü,

e) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı,

yönlerinden değerlendirilerek, ayrı ayrı puan verilmek suretiyle gerçekleştirilir.

(3) Adaylar, kurul tarafından ikinci fıkranın (a) bendi için elli puan, (b) ila (e) bentlerinde yazılı özelliklerin her biri için onar puan üzerinden değerlendirilir ve verilen puanlar ayrı ayrı tutanağa geçirilir. Bunun dışında sözlü sınav ile ilgili herhangi bir kayıt sistemi kullanılmaz.

(4) Sözlü sınavda başarılı sayılmak için, kurul başkan ve üyelerinin yüz tam puan üzerinden verdikleri puanların aritmetik ortalamasının en az yetmiş olması şarttır.

(5) Sözlü sınav sonuçlarına, açıklandığı tarihten itibaren beş gün içinde yazılı olarak itiraz edilebilir. İtiraz, sınav kuruluna yapılır ve sınav kurulu tarafından yedi gün içinde sonuçlandırılır. İtiraz sonucu verilen karar kesindir.

Yarışma sınavının değerlendirilmesi

MADDE 18- (1) Sınav kurulu, yarışma sınavının yazılı ve sözlü olarak yapılması halinde bu sınavlardan alınan puanların aritmetik ortalamasını, sadece sözlü sınav yapılması halinde sözlü sınav puanını başarı puanı olarak tespit eder ve nihai başarı sıralamasını ilan edilen kontenjanlar çerçevesinde mezuniyet alanlarına göre ayrı ayrı yapar. Başarı puanı en yüksek olan adaydan başlanmak suretiyle ilanda belirtilen kadro sayısı kadar asıl aday belirlenir. Alınacak uzman yardımcısı kadro sayısının yarısını geçmemek kaydıyla yedek liste belirlenir.

(2) Adayların yazılı ve sözlü sınavda başarı ortalamaları eşit ise yazılı sınav puanı yüksek olan daha başarılı sayılır. Yazılı sınav sonuçları da eşit ise KPSS puanı yüksek olan başarılı sayılır.

(3) Sınav kurulu, öğrenim dalları itibarıyla yarışma sınavı başarı listesini ve uzman yardımcısı olarak atanabilecek adayların listesini Bakan onayına sunar. Listelerin Bakan tarafından onaylanmasını müteakip sonuçları, Başkanlığın internet sayfasında duyurulur. Yarışma sınavını kazanan adaylara ayrıca yazılı tebligat yapılır.

Ataması yapılacaklardan istenilecek belgeler

MADDE 19- (1) Sınavda başarılı olan adaylar;

a) Görevini devamlı yapmaya engel olabilecek akıl hastalığı olmadığına dair yazılı beyanını,

b) Adli sicil kaydı yazılı beyanını,

c) Erkek adaylar için askerlik durumuna dair yazılı beyanını,

ç) 4 adet vesikalık fotoğrafını,

sınav neticesinin yazılı olarak bildirildiği tarihi takip eden on beş gün içerisinde Başkanlık Yönetim Hizmetleri Dairesi Başkanlığına teslim ederler.

(2) Gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit edilenler hakkında, 13 üncü maddenin dördüncü fıkrasına göre işlem yapılır.

Uzman yardımcılığına atama

MADDE 20- (1) Yarışma sınavında başarılı olan ve atanmaya hak kazanan adaylardan, Başkanlık tarafından belirlenen süre içerisinde belgelerini teslim edenlerin, uzman yardımcısı kadrolarına atamaları yapılır.

(2) Sınavda başarılı olup göreve başlamayanlardan veya ataması yapılıp da herhangi bir sebeple görevden ayrılanlardan boşalan kadroya, durumun tespitinden itibaren en geç iki yıl içinde yeni bir sınav yapılıncaya kadar yarışma sınavı başarı sırası dikkate alınarak yedek listeden atama yapılabilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Uzman Yardımcılığının Süresi ve Yetiştirilmesi, Uzmanlık Tezi ve Yeterlik Sınavı

Uzman yardımcılığının süresi ve uzman yardımcılarının yetiştirilmesi

MADDE 21- (1) Uzman yardımcılığı süresi en az üç yıldır.

(2) Uzman yardımcısı olarak atananlar, bu kadroda bulundukları sürece, uzmanlığın gerektirdiği bilgi, beceri ve etik değerleri kazanmaları maksadıyla verilecek görevlerin yanı sıra;

a) Başkanlığın teşkilât yapısı, görevleri ve çalışma usul ve esasları hakkında bilgi ve tecrübe kazanmaya,

b) Başkanlığın hizmet sahasına giren konulara ilişkin mevzuata ve bu mevzuatın uygulanmasına ilişkin bilgi ve becerileri kazanmaya,

c) Yazışma, rapor yazma, inceleme ve araştırma teknikleri konularında gerekli bilgi ve yeteneği kazanmaya,

ç) Meslekî konularda ilmî ve teknik çalışma ve araştırma alışkanlığını kazanmaya,

d) Yabancı dil bilgisini geliştirmeye,

e) Başkanlığın hizmet sahası ile ilgili olarak, millî ve milletlerarası konferans, seminer ve eğitim programlarına iştirake ve temsil kabiliyetini geliştirmeye,

yönelik çalışmalarda bulunurlar.

Tez konusunun belirlenmesi ve tezin hazırlanması

MADDE 22- (1) Uzman yardımcısı; aylıksız izin, toplamda üç ayı aşan hastalık ve refakat izni hariç olmak üzere, adaylıkta geçen süre dâhil en geç ikinci yılın sonunda, Başkanlığın görev sahası ile ilgili konularda bir tez konusu seçer ve bu konuda, Başkanlıkça belirlenen şekle uygun olarak tez projesi hazırlar.

(2) Tez projesi, uzman yardımcısının istihdam edildiği birim amirinin onayına sunulur. Onay işlemleri en geç on gün içerisinde tamamlanır. Uygun bulunmayan projeler, yeni bir proje hazırlanması maksadıyla onaylama süresi içerisinde gerekçesi belirtilerek iade edilir. Uzman yardımcısı, iade tarihinden itibaren en geç bir ay içinde yeni bir proje hazırlayarak onaya sunar. Tez projesinin ikinci defa reddi hâlinde, uzman yardımcısı, birim amirince hazırlatılan tez projesine göre tezini hazırlar.

(3) Tez projesinin onaylama işlemi on gün içerisinde uzman yardımcısına tebliğ edilir ve tez konusu kesinleşmiş olur. Uzman yardımcısı, aylıksız izin, toplamda üç ayı aşan hastalık ve refakat izni hariç olmak üzere, adaylıkta geçen süre dâhil en geç üçüncü yılın sonunda tezini hazırlayarak görevli bulunduğu birim âmirine teslim eder.

(4) Tez hazırlama süresi, birim amirince bir defaya mahsus olmak üzere en fazla altı ay uzatılabilir.

(5) Tez konusunun başka bir kurum ve kuruluşta uzmanlık, yüksek lisans, doktora tezi veya başka bir ad altında aynı şekilde incelenip savunulmamış olması zorunludur. Uzman yardımcısının hazırlayacağı tezin kendi görüş ve değerlendirmeleri ile önerilerini içermesi ve bilimsel çalışma etiğine uygun olması gerekir.

(6) Uzman yardımcısı, uzmanlık tezini tez danışmanının rehberliğinde bilimsel esaslara uygun olarak hazırlar. Tezde savunulan fikir ve görüşlerin özgünlüğü ile sorumluluğu tezi hazırlayan uzman yardımcısına aittir, bu görüşler Başkanlık görüşünü yansıtmaz.

(7) Uzman yardımcısının tezini hazırlayabilmesi maksadıyla Başkanlıkça gereken imkân ve kolaylıklar sağlanır.

Tez danışmanı

MADDE 23- (1) Uzmanlık tezinin hazırlanması safhasında uzman yardımcısına rehberlik etmek ve tezin, tez yazmanın akademik usul ve esaslarına, seçilen konunun mahiyetine, Başkanlığın görev sahası ile ilgili hususlara ve onaylanan tez projesine uygunluğunu temin etmek üzere, uzman yardımcısının istihdam edildiği birim amirince, uzman yardımcısının da önerisi ile bir danışman belirlenir. Danışman, uzman yardımcısına tez hazırlama safhasında yardımcı olmak maksadıyla tavsiyelerde bulunur.

(2) Tez danışmanı, tez konusunun kesinleşmesini izleyen iki ay içinde Başkanlıkta görevli uzmanlar, daire başkanı ve üstü personel arasından belirlenir. Gerektiğinde yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim üyelerinden de danışman belirlenebilir.

(3) Uzman yardımcısı en fazla bir kere olmak üzere tez danışmanını değiştirebilir. Danışmanın değiştirilmesi halinde uzman yardımcısının istihdam edildiği birim amiri en geç bir hafta içerisinde yazılı olarak bilgilendirilir ve aynı usulle yeni tez danışmanı belirlenir.

(4) Tez hazırlanması ve danışmanlık ile ilgili usul ve esaslar Başkanlıkça bir yönerge ile belirlenir.

Tez jürileri

MADDE 24- (1) Tez jürileri; uzman yardımcısının görevlendirildiği birim, uzmanlık tezinin konusu ve mezun olduğu bölüm gözetilerek ilgili birim amirinin teklifi ve Başkanın onayı ile ilgili başkan yardımcısının başkanlığında, birim amiri ve en az bir uzmandan müteşekkil beş üyeden oluşur. Ayrıca, aynı usulle iki yedek üye belirlenir.

Tezin değerlendirilmesi ve savunulması

MADDE 25- (1) Uzman yardımcısının hazırladığı tez, birim amirince gecikmeksizin uzmanlık tez jürisi üyelerine dağıtılır. Tez jürisi, Başkanlıkça belirlenecek ölçütlere göre, teslim aldığı tezleri en geç bir ay içerisinde inceler ve uzman yardımcısını bu sürenin bitiminden itibaren üç iş günü içerisinde, tezini savunmak üzere davet eder. Bu davet, savunma toplantısı tarihinden en az yedi gün önce yazılı olarak yapılır.

(2) Tez, uzman yardımcısı tarafından dinleyicilere açık bir ortamda, tez jürisi önünde sözlü olarak savunulur.

(3) Tez jürisi üyelerinin her biri, savunma toplantısının ardından teze ilişkin puanlamasını yapar. Yüz tam puan üzerinden yapılacak değerlendirmede, verilen notların aritmetik ortalaması en az yetmiş puan olan tez, başarılı kabul edilir. Tez jürisi, her bir üyenin vermiş olduğu puanları ve tezin başarılı veya yetersiz sayılma nedenlerini içeren bir değerlendirme raporu hazırlar.

(4) Uzman yardımcısı, tezinin yetersiz bulunması halinde, altı aydan fazla olmamak üzere verilen süre içinde yeniden bir tez hazırlamak veya aynı tezi düzelterek sunmak zorundadır. İkinci defa tezi yetersiz bulunan uzman yardımcısı, durumuna uygun memur unvanlı kadrolara atanır.

(5) Tez jürisince, tezi ve savunması yeterli bulunduğu halde tezde düzeltmeye gidilmesi gerektiğinin belirlenmesi durumunda, uzman yardımcısı iki ayı aşmamak üzere verilecek ilave süre içerisinde istenilen düzeltmeleri yaparak tezini teslim eder.

(6) Kabul edilen tezler, elektronik veya basılı ortamda kişilerin özlük dosyasında saklanır ve Başkanlık kütüphanesinde kullanıma açılır.

Yeterlik sınav komisyonu, yeterlik sınavı ve değerlendirme

MADDE 26- (1) Aylıksız izin ile toplamda üç ayı aşan hastalık ve refakat izinleri hariç en az üç yıl fiilen çalışmış olan ve uzmanlık tezi kabul edilen uzman yardımcısı yeterlik sınavına girmeye hak kazanır.

(2) Yeterlik sınav komisyonu, Başkanın uygun göreceği başkan yardımcısının başkanlığında en az daire başkanı düzeyindeki yöneticiler ile en az bir uzmandan olmak üzere beş üyeden oluşur. Ayrıca, aynı usulle beş yedek üye belirlenir.

 (3) Yeterlik sınavı, yeterlik sınav komisyonu tarafından hazırlanacak sorular doğrultusunda, yeterlik sınavına girmeye hak kazananlara Başkanlıkça belirlenecek tarihlerde altıncı fıkra dikkate alınarak yazılı olarak çoktan seçmeli usulle yapılır. Yeterlik sınavı; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı mevzuatı ile Başkanlığın görev alanına giren ve sınavdan en az iki ay önce ilan edilen konulardan yapılır.

(4) Yeterlik sınavında yüz tam puan üzerinden en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılır. Yeterlik sınavı sonucunda başarılı olanlardan en yüksek puandan başlanmak suretiyle başarı puanına göre sıralanarak hazırlanan isim listesi, Yönetim Hizmetleri Dairesi Başkanlığınca ilan edilir.

(5) Tez jürisince tezi yeterli bulunduğu hâlde yeterlik sınavında başarılı olamayan veya yeterlik sınavına girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınav hakkını kullanmayanlara, bir yıl içinde ikinci kez sınav hakkı verilir. Sınavda ikinci defa başarısız olan veya ikinci sınav hakkını kullanmayanlar, uzman yardımcısı unvanını kaybeder ve Başkanlıkta durumuna uygun memur unvanlı kadrolara atanır.

Uzmanlığa atanma

MADDE 27- (1) Uzman yardımcısının uzman olarak atanabilmesi için;

a) Yeterlik sınavında başarılı olması,

b) Yeterlik sınavı tarihinde geçerli olan veya yeterlik sınavından itibaren en geç iki yıl içinde alınmış bulunan YDS’den asgari (C) düzeyinde puana veya dil yeterliği bakımından ÖSYM tarafından bunlara denkliği kabul edilen ve uluslararası geçerliliği bulunan başka bir belgeye sahip olması,

şartları aranır.

(2) Birinci fıkrada belirtilen şartları taşıyan uzman yardımcısı, sınav sonuçlarının ilanından itibaren münhal kadro durumuna göre bir ay içerisinde uzman olarak atanır.

(3) Birinci fıkradaki şartlardan birini yerine getiremeyenler, uzman yardımcısı unvanını kaybeder ve Başkanlıkta durumlarına uygun memur unvanlı kadrolara atanır.

Uzmanlık kıdemi

MADDE 28- (1) Uzmanlığa aynı tarihte atananların kıdemleri, tez ve yeterlik sınavındaki notların aritmetik ortalamasına göre yeterlik sınav komisyonunca belirlenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Uzman ve Uzman Yardımcılarının Görev, Sorumluluk ve Eğitimleri

Uzman yardımcılarının görev ve sorumlulukları

MADDE 29- (1) Uzman yardımcıları bağlı oldukları birim amirlerince belirlenen uzmanların refakatinde ve onların gözetiminde;

a) Görevlendirildikleri birimin günlük, kısa ve uzun vadeli işlerine katkıda bulunmaktan,

b) Uzmanların araştırma, inceleme ve diğer çalışmaları için gerekli ön hazırlıklar ile araştırma, inceleme ve diğer çalışmaları yürütmekten,

c) Meslekî bilgilerinin geliştirilmesinde faydalı olacak yayınları takip etmekten,

ç) Uzmanlar ile birlikte kurum içi ve dışı toplantılar ile inceleme ve denetleme programlarına katılmaktan,

d) Amirleri veya uzman tarafından verilecek benzer görevleri yerine getirmekten,

görevli ve sorumludurlar.

Uzmanların görev ve sorumlulukları

MADDE 30- (1) Uzmanlar birim amirine bağlı olarak;

a) Mevzuat ile Başkanlığa verilmiş olan görevleri yürütmek ve Başkanlıkça yürütülen çalışmaların gerektirdiği uzmanlık hizmetlerini yapmaktan,

b) Başkanlığın görev alanı çerçevesinde araştırma ve incelemelerde bulunmak, proje üretmek ve geliştirmekten,

c) Meslekî mevzuat değişikliklerini takip etmek, mevzuatın geliştirilmesi ile ilgili çalışmalarda bulunmak ve mevzuatın uygulamada aksayan yönlerine ilişkin görüş ve tekliflerini bildirmekten,

ç) Yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen toplantıları ve çalışmaları takip etmek, gerekli görülen hâllerde, mevzuata ilişkin taslakların hazırlanmasına, görüşülmesine katkıda bulunmak ve Başkanlık içi ve kurumlar arası toplantı ve çalışmalara katılmaktan,

d) Meslekî konularda gelişmeleri ve yayınları takip etmek, gerekli dokümanı toplamak ve bu konularda gereken çalışma ve incelemelerde bulunmaktan,

e) Uzman yardımcılarının bilgi ve tecrübelerinin geliştirilmesine yardımcı olmaktan,

f) Verilecek benzer nitelikteki görevleri yapmaktan,

görevli ve sorumludurlar.

Uzmanların ve uzman yardımcılarının eğitilmeleri

MADDE 31- (1) Uzman yardımcılarına göreve başlamalarından itibaren Başkanlığın görev ve faaliyetleri ile ilgili bilgi, birikim ve yeteneklerinin geliştirilmesi amacıyla ihtiyaç duyulan zamanlarda hizmet içi eğitim verilir. Gerektiğinde hizmet içi eğitim, üniversiteler ve ilgili diğer kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içinde yapılır veya yaptırılır.

(2) Uzmanlar ve uzman yardımcıları Başkanlıkça uygun görülen kurum dışı kurs ve sertifika programı niteliğindeki eğitimlerden ve Başkanlıkça hazırlanan bir program dâhilinde yabancı dil eğitiminden faydalandırılabilirler.

(3) Eğitim programlarında uzaktan eğitim yönteminden de yararlanılabilir.

Yurt dışında eğitim

MADDE 32- (1) Uzmanlar ve uzman yardımcıları, 657 sayılı Kanun ve 21/1/1974 tarihli ve 7/7756 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Yetiştirilmek Amacıyla Yurt Dışına Gönderilecek Devlet Memurları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde yurt dışına gönderilebilirler.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Uzmanlığa yeniden atanma

MADDE 33- (1) Uzman unvanını kazandıktan sonra herhangi bir sebeple Başkanlıktaki görevinden ayrılmış olup da yeniden uzmanlığa atanmak isteyenler, boş kadro bulunmak ve gereken şartları kaybetmemiş olmak kaydıyla, durumlarına uygun uzman kadrolarına atanabilirler.

Hüküm bulunmayan hâller

MADDE 34- (1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hâllerde, 657 sayılı Kanun ve Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik hükümleri uygulanır.

Yürürlük

MADDE 35- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 36- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı yürütür.

Kaynak: resmigazete.gov.tr