Yeşil Mimari ile Tanışın: Çok Katlı Sürdürülebilir Yeşil Binalar

ŞEHİRLERDE ÇOK KATLI YEŞİL BİNALAR: SÜRDÜRÜLEBİLİR MİMARİ VE GELECEĞİN YAPILARI

Değerli dostlar,

Küresel ısınma, artan nüfus, sınırlı kaynaklar ve betonlaşmış şehir yapıları… Bütün bu sorunlar bizlere artık tek bir çıkış yolu bırakıyor: kentleri yeniden düşünmek ve dönüştürmek. İşte bu noktada, çok katlı yeşil binalar geleceğin şehirlerinin temel taşları arasında yer alıyor.

Yeşil Bina Nedir?

Yeşil bina, sadece çatısında birkaç bitki olan bir yapı değildir.

Gerçek bir yeşil bina;

• Enerji verimliliği sağlar,

• Atık yönetimini optimize eder,

• Güneş, rüzgar gibi yenilenebilir kaynaklardan yararlanır,

• Su tüketimini azaltır,

• Karbon salımını minimuma indirir,

• Ve en önemlisi insan sağlığına ve doğaya duyarlıdır.

Çok katlı yeşil binalar ise bu prensipleri yüksek katlı yapılarla birleştirerek yoğun kentleşmeye çözüm sunar.

Neden Çok Katlı?

Artan şehir nüfusunu barındırmak için geniş alanlar yerine dikey mimari tercih ediliyor. Ancak klasik beton yığınları yerine;

• Geri dönüştürülebilir malzeme kullanımı,

• Akıllı cephe sistemleri,

• Güneş panelleri entegre edilmiş cepheler,

• Gri su geri dönüşüm sistemleri,

• Yeşil balkonlar ve iç mekan bitkilendirmesi gibi özelliklerle çok katlı yeşil binalar ekosistemle barışık yapılar haline geliyor.

Türkiye'de Uygulanabilir mi?

Elbette.

İstanbul, İzmir, Ankara gibi kentlerde örnekleri çoğalmaya başladı. Ancak;

• Mevzuat teşvikleri,

• Belediyelerin destekleyici planları,

• Müteahhitlerin çevresel farkındalığı,

• Ve en önemlisi halkın bu yapıları tercih etme bilinci olmadan bu dönüşüm yavaş ilerliyor.

Yeşil Sertifikalar Ne İşe Yarar?

Binalar uluslararası ölçekte LEED, BREEAM, EDGE gibi yeşil sertifikalarla derecelendirilmekte. Bu belgeler bir binanın;

• Ne kadar su tasarrufu sağladığını,

• Enerji tüketimini,

• Kullanılan malzemenin doğa dostu olup olmadığını,

• Ve iklim kriziyle mücadelesini belgelemektedir.

Geleceğin Kentlerinde Ne Görüyoruz?

Dikey tarım katları, yağmur suyu hasadı yapan çatı sistemleri, rüzgar türbinli kuleler, mikro-iklim alanları, doğa ile iç içe açık sosyal alanlar…

Bunların hepsi artık hayal değil. Mimaride, mühendislikte ve şehir planlamasında yeşil dönüşüm, lüks değil zorunluluk haline geldi.

Sonuç Olarak: Beton Değil, Nefes Alan Binalar İnşa Edelim

Çok katlı yeşil binalar, doğa ile kavga etmeyen, onunla uyum içinde yaşayan mimari çözümlerdir.

Eğer şehirlerde sürdürülebilirlikten söz edeceksek, önce göğe yükselen yapılarımıza doğayı katmakla başlamalıyız.

Ben Süleyman Çetin olarak yeşil bina dönüşümü, çevre danışmanlığı ve mimari projelerde iklim dostu çözümler üretmek isteyen kurum ve kişilere danışmanlık sunmaktan memnuniyet duyarım.

Süleyman ÇETİN

Çevre Yüksek Mühendisi ve Proje Uzmanı

Kentsel Tarımın Geleceği: Çatı Bahçeleri

ÇATI BAHÇECİLİĞİ: BETON KENTLERİN YEŞİL UMUDU

Değerli dostlar,

Modern şehirlerin beton yapıları içinde doğaya ulaşmak her geçen gün zorlaşıyor. Ama çözüm aslında tam tepemizde olabilir: Çatılarımızda!

Çatı bahçeciliği, kentlerde yaşayan bireylere hem doğayı hem de üretimi yeniden sunan bir çözümdür.

Çatı Bahçesi Nedir?

Çatı bahçesi, bir yapının çatısında toprak veya özel sistemlerle oluşturulmuş bitkisel üretim alanıdır.

Bu alanlarda;

• Sebze yetiştirilebilir,

• Aromatik bitkiler üretilebilir,

• Süs bitkileri ile doğal gölgelik yapılabilir,

• Arılar ve kuşlar için yaşam alanı oluşturulabilir.

Neden Önemlidir?

• Isı yalıtımı sağlar, binanın iç sıcaklığını dengeler.

• Yağmur suyunu tutar, sel riskini azaltır.

• Hava kalitesini iyileştirir, karbonu emer.

• Şehir ekosistemine katkı sağlar, biyolojik çeşitlilik artar.

• Kendi gıdanı üretme imkânı sunar.

Çatı Bahçesi Nasıl Kurulur?

1. Statik Hesap: Çatı ağırlık taşıma kapasitesi kontrol edilmeli.

2. İzolasyon: Su ve kök yalıtımı için özel membranlar kullanılmalı.

3. Toprak Seçimi: Hafif, besleyici ve geçirgen toprak tercih edilmeli.

4. Bitki Seçimi: İklime dayanıklı ve düşük bakım isteyen türler seçilmeli.

5. Sulama Sistemi: Otomatik damlama sulama sistemi kurulabilir.

Kentlerde Yeni Bir Tarım Kültürü

İstanbul, Berlin, Tokyo gibi şehirlerde artık apartman çatılarında bile;

• Marul, domates, biber gibi sebzeler,

• Adaçayı, fesleğen gibi şifalı otlar,

• Balkon kovanlarında bal üretimi yapılabiliyor.

Topluluk Bahçeciliği ve Sosyal Katkı

Çatı bahçeleri bireysel olduğu kadar kolektif de olabilir.

• Apartman sakinlerinin ortaklaşa bahçeciliği,

• Okul çatı bahçeleriyle çocuklara doğa eğitimi,

• Kentsel yoksullukla mücadelede gıda erişimini artırmak gibi etkiler sağlar.

Sonuç Olarak: Şehri Üretken Hale Getirmenin Anahtarı Çatımızda

Çatı bahçeleri, sadece yeşil bir alan değil; aynı zamanda yaşamı yavaşlatan, üretimi teşvik eden, doğayı geri çağıran bir kültürdür.

Eğer siz de kendi çatı alanınızı değerlendirmek, tasarım ve sistem kurulumunda destek almak isterseniz İklim Okulu çatısı altında proje danışmanlığı yapmaktan memnuniyet duyarım.

Süleyman ÇETİN

Çevre Yüksek Mühendisi ve Proje Uzmanı

Çatıda GES Etüdü Nasıl Yapılır? (Resimli Anlatım)

1) Öncelikle hızlı bir etüt için İşverenden istenilecek ivedi evraklar alınmalıdır.

Evraklar:

a) Mimari Proje b) Son 12 aylık elektrik faturası

2) Çatıya çıkmadan önce YG odasına gidip tespitlerde bulunmalıdır. Nedir bunlar ? 

a) Trafo gücü nedir? b) YG Hücre tipleri nedir ? 

Eğer bir otoprodüktör hücre gerekecekse (ki bazı dağıtım şirketleri bunu istemekte) bu hücrenin konulabilmesi için yeterli alan var mıdır? 

c) Ölçü hücresindeki akım ve gerilim trafo oranları nelerdir? (iki adet çift yönlü sayaç konulması halinde çift sekonder akım trafosu gerekecektir. Kısacası hem akım trafosu hem de gerilim trafosunun en az çift sekonder olması gerekir. 

d) Ana dağıtım panosundaki TMŞ değeri nedir? (Bağlantı yapılabilmesi için 4 kutuplu olması şartı aranıyor.) Bunların hepsinin resimlenerek kayda alınması gerekir.

3) GES yapılacak fabrika veya tesisin telefon ile uydudan konumunu alın. Daha sonra, olması gereken, bir drone ile çatının komple bir bütün olarak fotoğraflarının çekilmesidir. Varsa gölge oluşturacak engeller (baca, silo, parapet, ağaç, yan bina...) onları da ayrıca fotoğraf çekin. Bazen bacalardan çıkan toz ve is gibi kirlilik oluşturan yerleri tespit edin veya buraya panel yerleştirmeyin.

4) Sonrasında çatıya çıkın. Çatıya çıkarken dikkat edin çünkü bazen forklift ile çıkmak zorunda kalabilirsiniz.

Çatıda : 

a) Hadve aralıklarını ölçün. 

b) Tepedeki birleşim yerinin genişliğini ölçün. Burası genelde yürüyüş yolu olarak kullanılmakta. 

c) Çatının ve çatıların eğimini ölçün. (Genelde telefon ile ölçülüyor ancak bazen yanlış ölçülebiliyor. Dolayısıyla açı ölçerli bir lazermetre almanızda yarar var. Hem uzunluk hem de açı ölçüyor) 

d) Baca ,silo, ağaç, yan bina gibi gölge oluşturacak yapıların en ve boylarını ölçün. 

e) Tesisi aydınlatmak amacıyla çatıya polikarbon çatı malzemesi koyuluyor. Bunun da yine en ve boyunu ölçün. Ayrıca polikarbon üzerinde asla yürümeye çalışmayın, Çünkü bastığınız an kırılıp yere düşme olasılığınız var ki böyle kazalar oldu.

f) Yukarıda saydıklarımızı ayrıca resimleyin, çünkü lazım olacak.

5) İnverter odasını İşveren ile beraber belirleyin. İnverter odası bağlantı yapılacağı trafo ADP odasının yakınına konulmasında özellikle maddi olarak yarar var. Bunun yanında çatıdan DC kabloları ineceğiniz yeri de mutlaka görün. İnverter odası DC kabloların indiği yere (bina tarafına) konulabiliyorsa ne ala.

6) Drone ile çektiğiniz kuşbakışı resimde inverter odası, trafo postası ve kablo güzergahlarını paint yardımıyla çizin. Aralarındaki mesafeyi de buraya yazın.

7) Tüm bunlar bittikten sonra tüm verilerinizi 3boyutlu grafik programında çizerek projeyi görme vakti.

EK BİLGİLER:

+ Çatı üzerinde çatı bitim noktası itibari ile kuzeyde kalan yükseklikleri dikkate almanıza gerek yok bazen kuzey olarak son noktada onlarda klima dış ünitesi HAVALANDIRMA borusu fan çıkışları olabiliyor veya parapet kuzey tarafta ise hiç önemi yoktur.

+ Mevcut yapıya ek yük geleceği için deprem performans analizi de gerekecektir. 

+ Yapı çatısına yıl boyunca gelen güneş açısı ve enerji değerlerini kontur grafiği şeklinde Revit aracılığıyla da alabilirsiniz.